Juweeltje verloren in Schagen
Internet en geschiedenis
R.J.M, van de Pol
De zilversmid bezig met
het gieten van een
zilveren sieraad.
Tekening van Jan Luiken
In de Oprechte Haerlemmer Courant van 19 juni 1668, stond de
volgende advertentie:
"Den 14 luny is verlooren in Schagen een vierkant Juweeltje van vijf
Steenen, een Taeffel in 't middenen vier driekantige Facettenop elcke
hoeck ghebonden met een dun swart Lintje door een Gout Oogje, van
achteren geamaleert, en een Schroef om een Naelt in te schroeven: die het
gevonden heeft, gelieve het te adresseeren tot Haerlem, aen Pieter Fransz.
Maeckelaer; en in Schagen by de Gilde-Knecht van 't Gout-smits Gildt, en
sal een goede en rijckelijcke Vereeringe hebben.''''
Het was dus een kostbaar kleinood dat Pieter Fransz.
Maeckelaer op die bewuste donderdagse weekmarkt was
kwijtgeraakt. Hij had er een flinke beloning voor over om
het sieraad terug te krijgen. Pieter Fransz. was
waarschijnlijk - zoals de toevoe-ging makelaar aan zijn
naam doet vermoeden - een Haarlemmer, die als
tussenpersoon werkte voor de goud- en zilversmeden in
Kenne-merland en West-Friesland. Hij kende de
gildeknecht (=bode) van het Schager goudsmidsgilde goed
genoeg om hem als bezorgadres voor het vermiste sieraad
te noemen. Ook de Schagenaars wisten wie de gildeknecht
was want zijn naam wordt niet genoemd. Dat is jammer,
want het had onze kennis over de Schager goud- en
zilversmeden kunnen vergroten. Over de Schager goud- en
zilversmeden is nog niet veel bekend. Volgens de
beschikbare literatuur moeten er verschillende geweest zijn.
Zij maakten ondermeer de fraaie heften voor de bekende
Schager messen. Volgens bovenstaande advertentie zouden
ze zelfs verenigd zijn geweest in een gilde.
Zoal u ziet vragen te over naar aanleiding van een via
Internet gevonden advertentie uit een zeventiendeeuwse
krant.
Internet en geschiedenis
Bovenstaande advertentie werd gevonden via Internet. Via
home.wxs.nl/--ihelwig/ohc.htni komt u op een website waar advertenties uit de
'Oprechte Haerlemmer Courant' zijn te vinden. De jaargangen 1660 t.m.
1670 zijn beschikbaar. Volgens het voorwoord heeft de werkgroep, die deze
webside onderhoudt, zich voorgenomen het bestand verder uit te breiden.
Het is erg plezierig, dat een groep enthousiaste mensen deze oude kranten
bewerkt. Het zou onbegonnen werk zijn om alle jaargangen door te lezen,
om te kijken of er iets interessants in vermeld staat over Schagen. Om u enig
idee te geven hoe zo'n oude krant er uit ziet, heb ik een plaatje van de voor-
en achterzijde met de transcriptie van de 'courant van 25 september 1666'
van het net geplukt, en op de volgende pagina's afgedrukt.
12
De Kakelepost, december 1999