Het Theatraal gezelschap
"Leering, Deugd en Vermaak"
8
R.J.M. van de Pol
Wie kent niet het Scagon theater, dat leuke intieme theatertje aan de
Buiskoolstraat? Het wordt al jaren in stand gehouden door een groep
enthousiaste amateurs en vormt het culturele trefpunt voor Schagen en
omgeving. Met dit theater wordt een traditie gevolgd die bijna 200 jaar
geleden begon met een amateurtheater aan het einde van de Lagezijde,
de noordkant van de huidige Gedempte gracht
Op 29 januari 1799 kochten Klaas Zomerdijk, Lambert Bes, Pieter Westingh
jr. en Benedictus Josephus Bodenstaff de comissarisen( het bestuur) van
het Theatraal gezelschap "Leering, Deugd en Vermaak" voor f 250,00 een
pandje aan het oosteinde van de Lagezijde. De verkoopster was Cornelia
Platvoet weduwe van Jacob van Dijk. Zij woonde in het huis dat westelijk
van dit pandje was gelegen. Aan de oostkant lagen de weilanden van
Lambert Bes.
Wie waren deze comissarissen?
Klaas Zomerdijk, omstreeks 1742 geboren in Spanbroek, was een
welvarend houthandelaar. Hij trouwde met Marijtje Jans Baasjes een dochter
uit een vermogende r.k. Schagense familie. Na haar overlijden hertrouwde
hij met Elisabeth Dissel eveneens een telg uit een gegoede r.k. familie. Hij
bezat verschillende panden in Schagen waaronder een bierstal aan de
Bierkade en participeerde voor 1/5 deel in de zaagmolen aan het einde van
de Loet. Van 1804 tot 1807 was hij in functie als burgemeester.
Lambert Pieterse Bes was koopman en afkomstig uit de Beemster waar hij
rond 1760 is geboren. Hij was eveneens r.k. en trouwde in 1782 met Neeltje
Cornelisse Spierdijk. Hij hertrouwde na haar overlijden met Sophia Bos de
weduwe van Jan Berger, eveneens een niet onbemiddelde Schagenaar. Hij
bezat enig onroerend goed in Schagen en was in 1796 enige tijd president
van de municipaliteit.
Pieter Westingh jr. is in 1764 geboren als eerste zoon van de Schager
chirurgijn Pieter Westingh sr.. Hij is n.h. gedoopt maar trouwde in 1803
met Hillegond Schravezand weduwe van de doopsgezinde Rens Frans
Jongerling uit de Zijpe. Ook zijn tweede echtgenote Antje de Graaf was
vermoedelijk doopsgezind. Zij was de weduwe van Willem Roggeveen een
telg uit dit in Schagen goed bekend staande doopsgezinde geslacht.
Pieter was rechter bij het Vredesgerecht in Schagen. Hij bezat onroerend
goed in Schagen (aan de Loet en Bierkade) en in de Zijpe. Hij bekleedde de
functie van burgemeester gedurende de periode febr. 1798 tot mei 1804.
Benedictus Josephus Bodenstaff geboren omstreeks 1769 was medicinaal
doctor. In 1796 was hij enige tijd president van de Municipaliteit en van
september 1810 tot januari 1813 is hij burgemeester geweest.