Schagens culturele erfgoed bron van zorg?
Harry Zellerer, Uitgeest Projectcoördinator
De regelmatige lezer van dit tijdschrift staat er wellicht niet direct bij stil;
zijn redactie zorgt er iedere keer weer voor dat er zinvol leesbare en
interessante onderwerpen aan bod komen. Toch is het zinvol even stil te
staan bij dat culturele erfgoed van onze plaats. En zelfs vragen wij u tevens
u te beraden of u op welke wijze dan ook u wilt inzetten dit kostbare goed
ook voor de toekomst veilig te stellen.
Gezamenlijk actief mee gaan doen aan een typisch Schagens project. Of u nu
weinig of veel tijd hebt, mobiel bent of aan huis gebonden, al dan geen
werkervaring hebt of die juist wil opdoen, thuis al dan niet over een
computer beschikt, allleen het huidige Nederlands kunt lezen of ook thuis
bent in oud schrift. Iedereen die voor Schagen een zwak plekje heeft is
welkom.
Waar gaat het om en hoe gaan we dat doen? Een van de peilers van
historisch onderzoek is het snuffelen in de historische bronnen. Deze
bevinden zich in hoofdzaak in een archief. Wie wel eens zo'n archief
bezoekt merkt dat hij niet de enige bezoeker is. De archieven worden
overstroomd met bezoekers. Het komt er op neer, dat dit soort bronnen aan
een grote slijtage onderhevig zijn. Ongeacht of het copieën of originele
bronnen zijn. Behalve slijtage spelen nog tal van andere factoren mee zoals
de papierkwaliteit en het milieu. Dat heeft ons er toe gebracht een project te
gaan starten waarbij op den duur in ieder geval alle bedreigde originele
bronnen niet meer hoeven te worden geraadpleegd anders dan door echt
geïnteresseerden.
Wij hebben er geen echt budget voor, wij willen eenvoudig beginnen en
ervaring opdoen, vandaar de uitdaging naar onze lezers wie het ook moge
zijn. De bronnen die het meest geraadpleegd worden zijn het eerst aan de
beurt. Dat zijn de leesbare kerkelijke doop-, trouw- en begraafboeken
alsmede de boeken van de burgerlijke stand. Het eerste doel is om alle
gegevens van historisch belang uit deze bronnen te voeren in een
computergegevensbestand. Daarvoor stellen wij een computerprogramma
beschikbaar dat voor dat doel is ontwikkeld en in de loop der jaren zijn
bestaansrecht heeft bewezen en dat nog steeds doet. Het kan al draaien op
een zeer eenvoudige computer van zo'n 10 jaar geleden. Misschien heeft u
er nog een in de kast staan en staat u te popelen ermee aan de slag te gaan.
Het programma vereist geen opleiding; u begint met proefdraaien.
Wij streven uiteraard naar een hoge kwaliteit en dus zal er goed
gecontroleerd moeten worden op betrouwbaarheid van de overgenomen
gegevens.
Het is een thuisproject; u hoeft er niet de deur voor uit. U kunt het alleen
doen en/of samen met anderen. Wij zorgen voor de coördinatie, het
onderhouden van contacten en planning, het bronnenmateriaal, de
administratie enzovoort.
Het tweede doel is om de ingevoerde gegevens van de nu ontsloten bronnen
toegankelijk te maken en aan de onderzoekers beschikbaar te stellen. Ze zijn
dan ook voor u hier in Schagen te raadplegen. Hoe en op welke wijze komt
later aan de orde.
Het project waarvoor wij nu dus uw daadwerkelijke medewerking vragen,
zal dus minimaal tot resultaat hebben, dat onze originele Schagense bronnen
veilig bewaard en beheerd kunnen worden in de geklimatiseerde ruimten van
het archief terwijl hun historische inhoud voor een breed
onderzoekerspubliek beschikbaar staat.