19
Op 25 september 1871 werd in Schagen de Vereeniging tot Ontwikkeling van
den Landbouw in Hollands Noorderkwartier opgericht. De vereniging stelde
zich tot doel "bevorderlijk te zijn voor den bloei en den vooruitgang van den
landbouw".
Bij de oprichting meldden zich 40 leden aan en op haar hoogtepunt telde ze
180 leden. Het was een nogal elitaire club, die bestond uit liberale vrijzinnig
hervormde kapitaalkrachtige hereboeren met een grote belangstelling voor
technische vooruitgang en een wetenschappelijke benadering van de land
bouw. De leden bekleedden bestuurlijke functies in gemeenten,
waterschappen, Provinciale Staten en de Eerste Kamer.9
De contributie werd bewust hoog gehouden, om te bewerkstelligen dat alleen
personen lid werden die "meer ontwikkeld en op de hoogte der toestanden,
aan de algemeene en onze bijzondere landbouwbelangen een warm hart
toedragen, die, energiek en vertrouwende op eigen kracht en offervaardigheid,
zich persoonlijk willen toewijden aan wat strekt voor het gemeen best, en
daardoor een kern vormen van belanghebbenden, die samenwerken tot de
gesproeid met Bordeauxse pap
Harkkeerderschudder (om- om aardappelziekte tegen te
streeks 1913). Deze machine qaan
harkte, keerde en schudde het
hooi.
grootst mogelijke ontwikkeling van den zo velerlei omvattende landbouw in
ons kwartier". Men vreesde dat, als de contributie drastisch werd verlaagd,
het Trojaanse paard werd binnengehaald, dat er afdelingen moesten worden
gevormd en dat de vereniging haar "eigenaardigheid" zou verliezen.
De vereniging ontplooide een zeer groot aantal activiteiten ter verbetering van
de akkerbouw, de zuivelbereiding, het veehoudersbedrijf en het gebrekkige
landbouwonderwijs.
Zij organiseerde veekeuringen en werkte krachtig mee aan de oprichting van
het Nederlandsch Rundvee-Stamboek (in 1875) en het Nederlandsch
Paardenstamboek. Daarnaast stimuleerde zij onder meer het oprichten van
fokveeverenigingen. Veel aandacht werd besteed aan de gezondheid van het
vee, met name aan het behandelen en voorkomen van ziektes. In 1904 begon
zij een campagne ter bevordering van goed melken. Haar brochure over het
melken en de behandeling van de melk werd op ruime schaal verspreid.10
De twee boerenorganisaties streefden gezamenlijk - met succes - naar de
aanstelling van een provinciale zuivelconsulent (1892). Later werd ook een
provinciale veeteeltconsulent aangesteld.
De grote aandacht in die jaren voor een wetenschappelijke benadering van de
landbouw leidde tot de oprichting van een aantal verenigingen die moderne
opvattingen over goede verzorging en veredeling van vee in de praktijk
brachten.
Éi
