I
BERENDS Co. - Telef. 31 - SCHAGEN
Algemeene Machinehandel
Landbouw-, Zuivelwerktuigen
Petroleum-, Benzinemotoren
Electromotoren, Drijfwerken, Polderbemalingen
11
De belangrijkste akkerbouwproducten in Schagen waren graan (haver, tarwe,
rogge en gerst), zaden (specerijzaden, zomeroliezaden, karweizaad, koolzaad,
mosterdzaad, kanariezaad en blauwmaanzaad), vlas, erwten en bonen. Nieuwe
producten die - op een gering aantal hectaren - hun intrede deden waren uien,
koolraap (1905) en kool (1911), nadat eerder al was begonnen met de teelt
van suikerbieten (1894).
Oorspronkelijk was rietsuiker de grondstof voor de suikerindustrie. De
Nederlandse Suikerwet (1870) liet de suikerhandel, die sinds 1850
grotendeels in Engelse handen was, geheel vrij. In Engeland nam het
suikergebruik sterk toe toen de suikeraccijns daar werd afgeschaft. Na 1874
werd het grootste deel van de suikeroogst van Nederlands Indië naar
Engeland verscheept, waardoor in Nederland een tekort aan ruwe suiker
ontstond. Nederland had altijd vertrouwd op de aanvoer van rietsuiker en de
ontwikkeling van productietechnieken voor de fabricage van beetwortelsuiker
werd niet nodig geacht. Het werd nu echter lonend om suikerbieten te
verbouwen en beetwortelsuiker te produceren. De buurlanden waren op dit
gebied al veel verder. Tot in de jaren negentig bleef Nederland afhankelijk
van de import van suiker uit Duitsland en België.'
Advertentie van de machine-
handel Berends Co (1925),
een van de bedrijven in Scha
gen waar boeren allerlei land
bouwwerktuigen konden aan
schaffen.
OtREKosit,
In het decennium voor de agrarische depressie was de financiële positie van
de akkerbouwers in Schagen al aanzienlijk aangetast als gevolg van de
slechte weersomstandigheden in die jaren. Ze kregen tussen 1851 en 1871
over het algemeen goede prijzen voor hun producten, maar na 1868 volgde
een groot aantal koude en natte jaren met mislukte oogsten en steeds verder
dalende prijzen.
De agrarische depressie begon omstreeks 1878 in de akkerbouwgebieden op
de zeeklei, maar vanaf het midden van de jaren tachtig kregen ook andere
gebieden te maken met de gevolgen van de depressie.
De graanprijzen, vooral die van tarwe, daalden als gevolg van het grote
aanbod van goedkoop Amerikaans graan op de markt. De prijzen van rogge,
boekweit, gerst en aardappelen bleven tot ongeveer 1882 op hetzelfde niveau,
maar daalden daarna sterk. Graan werd zelfs zo goedkoop dat boeren het aan
hun vee voerden. De prijs van vlees en zuivelproducten daalde ook, maar
minder sterk dan de graanprijzen.
