De wederopbouw van Schagen Jan Eichhorn en Marjorie Pigge Werkgroep Bouwgeschiedenis In de winter van 1943-1944 bouwden de Duitsers uit vrees voor een na derende invasie door de geallieerden een groot aantal verdedigingswer ken in en rond Schagen: bunkers, grondwallen, tank- of keermuren en betonnen loopgraven. De meeste werden na de oorlog gesloopt, want ze leverden zeer veel hinder op voor het verkeer. Verschillende toegangs wegen naar Schagen waren afgesloten door muren. Sommige muren hadden een opening, maar andere waren helemaal dicht, zodat doorgang niet mogelijk was. De Herenbosstraat was zelfs geheel afgesloten. Ook na de bevrijding moesten de bewoners hun Ausweis laten zien aan de nog steeds zwaarbewapende Duitsers, anders kwamen zij hun woning niet in... Mensen die hun gehate Ausweis meteen na de bevrijding hadden verscheurd, kwamen daardoor in grote problemen. Nederland was dan wel bevrijd, maar de Herenbosstraat nog niet! Schagen werd pas twaalf dagen na de bevrijding van de Duitsers verlost. [Van Graafeiland en Holtrop, p. 57] Op 11 mei 1945 lieten de Duitsers in opdracht van een Canadese offi cier een tankmuur aan de rand van Schagen springen. Hierdoor ontstond een grote schade aan de omliggende woningen, waarbij alleen al lSOm^ glas sneuvelde: oorlogsschade na de oorlog! Het leek er sterk op dat de Duitsers, door de muur op een dusdanig onoordeelkundige wijze op te blazen, met opzet schade wilden veroorzaken. Burgemeester Buiskool liet Captain Bosscher van het Stafcanadees Hoofdkwartier in Bergen op 12 mei verontrust weten dat de Duitsers nu ook al voorbereidingen aan het treffen waren om andere tankmuren, midden in de gemeente, te la ten springen. Er zou weinig van .Schagen overblijven als deze muren op dezelfde wijze zouden worden opgeblazen! Gelukkig werd hier tijdig een stokje voor gestoken. Het duurde nog even voor de Duitse verdedigingswerken definitief konden worden opgeruimd. De gemeente was er wel aan begonnen, maai de kosten waren te hoog om er mee door te gaan. De gemeente wachtte daarom met het slopen tot zij hiervoor rijkssubsidie ontving. Volgens een nieuwe regeling zou het rijk voor 90r/r in de kosten delen. In december 1945 werd de sloop van 71 bunkers, 10 grondwallen, 5 tankmuren en 4 betonnen loopgraven aanbesteed. De bedoeling was dat het slopen bin nen 39 weken werd voltooid. Bij de aanbesteding viel het op dat er ook aannemers meedongen die de bunkers hadden gebouwd. Hierover wer den natuurlijk vragen gesteld in de gemeenteraad. Het kon toch niet zo zijn dat het sloopwerk aan dergelijke personen werd gegund? De raad werd gerustgesteld: er zou streng op worden toegezien dat weermachts- aannemers niet in aanmerking kwamen. Het werk werd uiteindelijk ge gund aan de firma Den Boer uit Rotterdam voor ƒ105000. De sloop diende zorgvuldig gebeuren, want er was een goede bestemming voor de 1,5 miljoen bakstenen die in de bunkers waren verwerkt: ze konden wor den gebruikt voor de wederopbouw van Schagen. De grootste oorlogsschade in Schagen was aangericht in de omgeving van de spoorwegovergang bij de Hoep, toen op 12 september 1944 een Duitse munitietrein na beschietingen door Engelse vliegtuigen ontplofte. Schagen werd vaker beschoten, maar dit was toch wel de grootste klap. 37

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 1995 | | pagina 39