KROON LEVERTRAAN
LÖF0B1NSCHE MEDICINALE
Firma GEBR. ROTGANS,
Molenstraat C 13 Schagen.
lïröglstèh-Grosw'ers.
nemen Uw kinderen
"met graagte in.
Vraagt Uw Winkelier.
EEN FLESCH KOST 55 CENT.
6
voldoende vraag naar allerlei luxe artikelen was, nam het aantal beter
gesorteerde winkels voortdurend toe, waardoor Schagen zich in toene
mende mate van de buurgemeenten onderscheidde.
Daarnaast telde Schagen net als alle dorpen in de omgeving een groot
aantal kleine winkeltjes. Het was in die tijd vrij gemakkelijk om een ei
gen winkelnerinkje te beginnen, want er was weinig of geen opleiding of
speciale vaardigheid voor nodig. Veel winkeltjes werden noodzakelijker
wijs alleen als bijverdienste gehouden. Zij beconcurreerden elkaar zeer
hevig en leden bovendien zwaar onder de concurrentie van de veel luxere
winkels in Schagen én de grote aantallen marskramers die met hun wa
ren langs de huizen trokken. Aangezien Noord-Holland rond 1850 onge
veer 20 duizend kramers en 60 duizend winkeliers op een bevolking van
zo'n 477 duizend mensen telde, moge het duidelijk zijn dat velen beslist
geen dik belegde boterham aan hun negotie verdienden.
Het kwam regelmatig voor dat het de boeren voor de wind ging, maar
dat andere bevolkingsgroepen zeer te lijden hadden onder de hoge prijs
voor levensmiddelen, zoals bijvoorbeeld in 1854 het geval was. De mees
te mensen waren in zulke jaren gedwongen hun inkopen drastisch te be
perken, want de prijzen stegen wel flink, maar hun inkomen niet. Toen
tijdens de agrarische depressie ook de koopkracht van de boeren dras
tisch afnam, leidde dit onmiddellijk tot ernstige financiële gevolgen voor
de plaatselijke middenstand, want als de boeren geen geld te besteden
hadden, dan hadden andere bevolkingsgroepen dat zeker niet. Het boe
renbedrijf vormde nu eenmaal nog steeds de belangrijkste bron van in-
Dazm atmmn aimrdm dm voorgmvm l
van Kaathandml Mmrz aan dm
Hoogzi jdm
Momentmmt in part. bmzit.
