INFRASTRUCTUUR
de vernieuwing van straten en pleinen
in Schagen 1850 - 1930
MarjoriePigge
werkgroep bouwgeschiedenis
In de tweede helft van de 19e eeuw werden de meeste wegen in
en rond Schagen verhard. Men vernachtte dat deze verbetering
van de wegen een gunstig effect zou hebben op de economie.
Rond 1850 begon de gemeente serieus met het vernieuwen van
straten, pleinen en beschoeiingen en het plaatsen van straatlan
taarns. De Lagerdijker Schulpweg werd toen al behoorlijk on
derhouden uit de opbrengst van de tol die daar geheven werd.
Deze weg werd door de gemeente beheerd en was over een leng
te van 1335 el beschulpt en over een lengte van 535 el bestraat.
De overige wegen buiten de bebouwde kom werden door de ver
schillende polderbesturen onderhouden, evenals de daarlangs
lopende voetpaden. Sommige voetpaden waren reeds verhard,
maar de polderwegen waren gewone kleiwegen, die in de winter
meestal zeer slecht berijdbaar waren.
straten binnen de bebouwde kom
10
Rond het midden van de 19e eeuw telde Schagen niet meer dan tweedui
zend inwoners. Deze woonden in ca 350 huizen, waarvan iets meer dan
de helft hinnen de bebouwde kom stond. De stadsplattegrond was sinds
de 17e eeuw nauwelijks veranderd en er waren dus nog niet zo veel stra
ten in Schagen. De belangrijkste leidden de bezoeker direkt naar het
centraal gelegen marktplein: de Hoogzij en de Laagzij (tegenwoordig de
Gedempte Gracht), het Noord, de Loet en het Rensgars. Verder waren er
nog de Heerestraat, de Hoep, de Laan, de Nes en de Dorpen. Een deel
van deze wegen lag nog buiten de bebouwde kom en werd door het pol-
In 1851 werd een groot
gedeelte ven het Rensgers
opnieuw beschoeid.
