Landbouwonderwijs in Schagen
De landbouw was gedurende de hele 19e eeuw de belang
rijkste economische factor in Nederland.
Toch liet de Rijksoverheid het voortgezette landbouwon
derwijs tot in de negentiger jaren volledig over aan het
particulier initiatief. Men vond namelijk dat alle vor
men van beroepsgericht onderwijs door de direct belang
hebbenden zelf dienden te worden geregeld. De overheid
diende zich daar buiten te houden.
Deze liberale houding leidde er helaas wel toe dat er in de loop
van de 19e eeuw, vergeleken met het buitenland, een flinke ach
terstand in het landbouwonderwijs én in de landbouw ontstond,
ondanks de aanhoudende moeite die zowel de Hollandsche Maat
schappij van Landbouw als de Vereeniging tot Ontwikkeling van
den Landbouw in Hollandsch Noorderkwartier deden om het
landbouwonderwijs te verbeteren.
In een groot aantal afdelingen van de Hollandsche Maatschappij
van Landbouw begon men daarom zelf avondcursussen land
bouwkunde te geven.
In de onderwijswet van 1857 was wel het vak 'beginselen der
landbouwkunde' opgenomen in het programma voor het meer
uitgebreid lager onderwijs. Onderwijzers konden hiervoor een
speciale akte behalen. De Hollandsche Maatschappij van Land
bouw twijfelde echter sterk aan het nut van het vak landbouw
kunde voor zes- tot twaalfjarigen. Men had er weinig vertrouwen
in dat de kennis van de landbouw zo op een effectieve manier
verbeterd en verbreid werd.
Op 1 januari 1871 werd de afdeling Schagen en Omstreken van
de Hollandsche Maatschappij van Landbouw opgericht. De leden
van deze afdeling waren voordien lid van de afdeling Zijpe. De
nieuwe afdeling telde 105 leden die aanvankelijk niet alleen uit
Schagen, maar ook uit Barsingerhorn, Oude Niedorp, Harenkar
spel en Sint Maarten afkomstig waren. In 1875 werden in Barsin
gerhorn, Oude Niedorp en Sint Maarten ook afdelingen opge
richt.
De afdeling Schagen bestudeerde allerlei onderwerpen op het
gebied van de landbouw en de veefokkerij en toonde daarnaast
een levendige belangstelling voor uitbreiding van het marktwe-
12
Marjorie Pigge
