I
"Den 11 september 1794 uyt knuyven geweest
3 glaasjes genever, 3 man koffie en stuk
0-12-0"
De heren en vrouwen van Schagen a/s pluimgraaf
Fred Timmer
Op 25 mei 1795 ontvangt Willem Jansz. Neef van de Hooged. Heer van
Schagen de somma van f 22 -1 -0 voor "de verteering wegens 't knuyven
en opvangen der swaanen int jaar 1795"; in de afrekening wordt gesproken
over "glaasjes genever, koffie met stuk en kantjes bier met suyker".
We hebben hier te maken met een hoogst merkwaardige afrekening
in de rekeningen van de heerlijkheid Schagen: immers, arbeiders
worden tijdens of na het werk getrakteerd - en niet als een incident ter
gelegenheid van een bijzondere gebeurtenis, maar structureel, want
het betreft hier een jaarafrekening met maar liefst 30 posten.
Op veel schilderijen en prenten van kastelen en adellijke huizen zien we in
de slotgracht of de vijver zwanen afgebeeld Kennelijk hebben deze statige
vogels iets met edelen De afbeeldingen komen te veel voor om de
aanwezigheid van de zwanen af te doen met 'statussymbool'.
Hertog Albrecht van Beieren, die ook graaf van Holland was, had in de
hofvijver van zijn grafelijk hof in 's-Gravenhage zelfs zoveel zwanen
zwemmen dat hij een speciale "pluymgraef" in dienst had die
verantwoordelijk was voor de verzorging van deze vogels De titel komen we
later nog vaker tegen.
De zwanen in de vijver
rond de ruïne van het
Schager slot.
Aquarel van Corn. Bock
c.a. 1824.
