13
Vanouds geldt de eerste heer van Schagen, Willem de bas
taard van Holland, als de bouwer van het slot. Vrijwel
zeker krijgt hij als hij de heerlijkheid in leen ont
vangtook het dan al op de plaats van het huidige kas
teel staande stenen huis, dat Albrecht van Beieren hier
rond 1390 als graaf van Holland heeft laten bouwen, in
zijn bezit. Heer Willem heeft, naar alle waarschijnlijk
heid, 'slechts' een grootscheepse verbouwing en uitbrei
ding laten uitvoeren. We kunnen er weinig met zekerheid
over zeggen: de rekeningen van de heerlijkheid Schagen
beginnen pas in 1630.
Dirk Burger van Schoorel geeft in zijn "Chronyk van
Schagen" de volgende beschrijving van het kasteel:
Volgens zijn zeggen was het huis omzingelt met groote
boomen en boomgaarden, kruid- en moesthuin, 't was ook
"zeer sterk, zoodat 't wel een kasteel gelijkt, niet
"alleen omdat het zwaar en dik van muuragie is, maar 't
"is ook rondom uyt een vijver opgetoogen en waartoe men
"ook niet konde genaken dan door twee groote sterke
"Poorte, staande aan het marktveltzeer curieus, op een
uytsteekende wijze gemaakt, na de konst, zeer verheven
"in de hoogte, huis gewijze gedakt met schaliënzierlijk
"van vooren gegevelteen klein Toorentje spids gewijs
"daar boven, was ook zeer bequaam tot een woning, om de
voorwagt daarin te houden; gelijk ook de Rentmeester
"van de Heer van Schagen, aldaar zijn comptoir en
"verblijf op hielt; ter regter zijde was een ronde
"steenen Tooren, hoog wel 50 voeten, als men door deze
"poorte ging kwam men op een ruim plein, over de Vijver
"langs een gemaakte brug gaande, zoo was de Binnenpoorte
"met een opgehaalde Valbrug bewaart en deze binnenpoorte
"was even zoo sterk en wel gemaakt als de eerste Poorte,
"met dat onderscheitdat hij zoo hoog niet was maar met
"een zwaare vierkante muur opgemetzelt en booven spits-
gewijs met Leyen gedekt zoo ter regter als ter linker
"zijde binnenwaartmet vierkante Toorens met haare
spitze hooger dan de Poorte, voor aan de Poorte om over
"het Plein en na de voorpoorte uyt te zien, want daar
"waren twee groote glasvensteren beschermt met dikke
"ijzeren beschutzeisdie uitwendig stonden 't gezicht
"kwamen te belettenen bovendien was er nog een dak-
"venster daar alles door konde gezien worden en door
"deze Poorte zijnde, gink men aan de linkerzijde onder
"de bovenwooninge door een Galderije tot in de woninge
"Zalette ende vertrekken van dit Hoog-adelijke Huys
"gelijk men door door de Poorte quam op den binnen erf
"zoo over het zelve in de beneden Zaal. Ook staander ter
"wederzijdedaar deze Poorte was, twee ronde gemaakte
"Toorensgeordineerttot de Wooninghe van het Adelyke
"Huis; de andere Tooren is gemaakt in drie verdiepinge
gemaankt en geordineert tot een sterke gevankenisse
"voor de strafschuldige booswi gtenen boven dit alles
"was het gemaakt met zwaare Muuren gelyk een Casteel
"zoo dat men daar verscheidene stukken Canons op konde
"legen, tot deszelfs defensiegelyk men nog heden zien
"kan.
