m verkeer en vervoer gezondheid i 18 Gedurende een groot deel van de negentiende eeuw waren de gemeente en de polder Schagen bezig met het bestraten van de gemeente- en de polderwe gen. Ieder jaar werd een deel hiervan gerealiseerd. In 1892 waren bijna alle wegen verhard en zij verkeerden in goede staat, behalve een klein gedeelte van de Tolkerdijk, omtrent welks verbetering reeds meermalen doch tot he den vruchteloos, door de gemeente is gecorrespondeerd met het polder-be stuur en heeren kerkvoogden der Hervormde gemeente alhier, zijnde de dijk eigendom der gereformeerde kerk. Het stukje dijk was in de herfst en in de winter nauwelijks begaanbaar. De partijen konden het niet eens worden over wie de kosten van de bestrating moest betalen en zo lang zij er niet uit kwamen, gebeurde er niets. De straten werden verlicht door in totaal 55 gaslantaarns. Deze brandden alleen bij donkere maan tussen september en april, tot uiterlijk 11 uur 's avonds. [In 1892 was het veertig jaar geleden dat de eerste acht straatlantaarns in Scha gen werden geplaatst. Hoewel men toen van mening was dat de kom van de ge meente door deze op olie brandende réverbères vrijwel overal behoorlijk verlicht was, kwamen er in de loop der jaren steeds meer lantaarns bij. In 1866, toen er 18 straatlantaarns waren, ging men over op gasverlichting. Tussen 1866 en 1892 werd het aantal lantaarns meer dan verdrievoudigd.) Het vervoer te water van vrachtgoederen van allerlei aard vond plaats door twee schuiten die eenmaal per week naar Amsterdam voeren en twee schuiten die tweemaal per week naar Alkmaar voeren. Andere vervoers middelen waren de Hollandsche Spoorweglijn Den Heider-Amsterdam, de dagelijkse wagendienst van Barsingerhorn op Schagen en de eveneens we kelijkse wagendiensten van Medemblik en Wieringerwaard (in verband met de weekmarkten te Alkmaar en Schagen). Net als in vrijwel alle andere jaren was de gezondheid van de Schager be volking goed. De gemeente verklaarde in 1892 streng toezicht te hebben ge houden op de reinheid van goten, riolen, sekreten, urinoirs en openbare ge bouwen, zoals scholen, gestichten en kerken, vooral toen er cholera dreigde uit te breken. De gemeenteraad verleende een blanko krediet voor het ne men van de nodige voorzorgen tegen deze ziekte. De maatregelen ter voor koming van besmettelijke ziekten bestonden normaliter uit het nauwkeurig toepassen van de wettelijke voorschriften, maar in dit geval werden daar bij, zoals de regering had aanbevolen, nog uitgebreide extra voorzorgs maatregelen genomen, ter bevordering van de openbare reinheid en de hy giëne in en rond de woningen. Ontsmettingsmiddelen werden in ruime mate aangeschaft en de inventaris van de ziekenbarak werd geheel gecomple teerd. Daarnaast werd een gemeentelijke reinigingsdienst opgericht. Hier mee kwam het stelsel van verpachting der werkzaamheden te vervallen. Als gevolg van al deze voorzorgen, maar ook als gevolg van de goede ge zondheidstoestand van de Schager bevolking ging de gevreesde cholera ge heel aan Schagen voorbij. Er kwamen slechts tien gevallen van andere be smettelijke ziekten voor: vier mensen leden aan tyfus, drie aan roodvonk en drie aan mazelen. Een van de tyfuslijders overleed, maar de andere zieken herstelden allemaal. De enige in de gemeente aanwezige openbare pomp (op de Markt) gaf hel der drinkwater, dat goed van smaak was. Over het algemeen gebruikten de Schagenaars echter regenwater. De openbare pomp gei helder drinkwater en was tot 11 uur 's avonds verlicht. (±1895)

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 1992 | | pagina 20