SCHAGEN honderd jaar geleden deel 1: bevolking, gemeenteraadsbesluiten, gemeente-eigen dommen, verkeer en vervoer, gezondheid, branden bevolking gemeenteraadsbesluiten gemeente-eigendommen 17 ts hebben te bouw De straten werden verlicht met gaslantaarns. Deze lantaarn stond aan de Nieuwe Laagzijde. De fiets is vermoedelijk van fotograaf Niestadt. (±1895) Marjorie Pigge De jaarlijkse verslagen over de toestand van de gemeente vormen een rijke bron bij de bestudering van de geschiedenis, vooral als de gemeenteversla gen van een aantal opeenvolgende jaren worden bestudeerd, omdat het dan mogelijk is om verbanden te leggen en ontwikkelingen te zien. Hiermee kunnen echter vele Kakeleposten worden gevuld, zodat ik mij nu helaas moet beperken tot een beschrijving van de gemeente Schagen in het jaar 1892, precies honderd jaar geleden, hier en daar aangevuld met gegevens uit andere jaren. In dit eerste deel komen de bevolking, gemeenteraadsbe sluiten, gemeente-eigendommen, verkeer en vervoer, gezondheid en bran den aan bod. In het tweede deel van dit artikel worden de akkerbouw en veeteelt, de handel, de ambachten, het onderwijs en het armwezen behan deld. Aan een opsomming van enig cijfermateriaal valt niet te ontkomen. In 1892 woonden er 3046 mensen in Schagen: 1470 mannen en 1570 vrouwen. Er werden dat jaar 43 jongens en 34 meisjes geboren, terwijl er 30 mannen en 19 vrouwen stierven. De bevolking nam hierdoor met 28 personen toe. In hetzelfde jaar verlieten echter 171 mannen en 189 vrouwen de gemeente, terwijl zich iets minder personen in de gemeente vestigden: 179 mannen en 154 vrouwen. Hierdoor nam de bevolking dus met 27 personen af. Per saldo kwam er dus in 1892 precies één inwoner bij. [De bevolking was tussen 1856 en 1892 toegenomen met 713 personen. Zowel het geboorte- als het sterftecijfer was in 1892 nog vrij hoog: respektievelijk 25%o en 16%o, maar wel aanzienlijk lager dan in bijvoorbeeld 1856, toen deze cijfers respectievelijk 38%o en 27%o bedroegen. Ook in andere Nederlandse gemeenten was er in de tweede helft van de negentiende eeuw sprake van ster ke daling van de geboorte- en sterftecijfers.] De belangrijkste onderwerpen die in 1892 in de gemeenteraad werden be handeld waren het verlenen van subsidie aan scholen, aan het muziekge zelschap De Harmoniekapel, aan de harddraverijvereeniging Westfries land en aan de afdeling Schagen en Omstreken van de Hollandsche Maat schappij van Landbouw, voor het houden van keuringen van jonge stieren en ramlammeren. Verder besloot de gemeenteraad de provincie en de landsre gering te verzoeken een kanaal van Schagen naar het Groot Noord-Hol- landsch Kanaal te graven. De gemeente verklaarde zich bereid eenderde der kosten, tot een maximum van 60.000, voor haar rekening te nemen. In het jaarverslag is men vergeten de toren van de hervormde kerk op de Markt bij de gemeente-eigendommen op te sommen. Wel genoemd werden de gemeenteschool, de bewaarschool, de woning van de dokter, het rietbos met het daarbij behorende huisje, alsmede de woning van de opzichter van de Algemene Begraafplaats. Deze bezittingen werden door de gemeente goed onderhouden.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 1992 | | pagina 19