1887
De liberalen ontplooien in de eerste helft van 1887 geen akti-
viteiten die de Schager Courant de moeite van het vermelden
waard vindt. Het gehele najaar van 1887 staat echter in het te
ken van verkiezingen. Hieraan wordt door de krant veel aan
dacht besteed. Op 1 september zijn er Tweede Kamerverkie
zingen. De te kiezen Tweede Kamer heeft als enige taak een
oordeel uit te spreken over de grondwetsherziening die door
de zittende Kamer is voorbereid en heeft derhalve een be
perkte zittingsduur. Op 25 oktober moet de opvolger van de
overleden afgevaardigde De Bruyn Kops worden gekozen. Bo
vendien zullen er in maart 1888 weer verkiezingen voor de
Tweede Kamer plaatsvinden.
16
In augustus roept het bestuur der Centrale Kiesvereeniging in het hoofd
kiesdistrict Alkmaar de kiezers op te stemmen op mr W. van der Kaay en mr
J.L. de Bruyn Kops, want als de liberale partij niet sterk en machtig uit de
verkiezingen te voorschijn komt, dan loopt de grondwetswijziging en dus
ook de uitbreiding van het kiesrecht ernstig gevaar. Door de censusverla
ging en de toekenning van rechten aan huurders van gedeelten van perce
len zullen in de toekomst slechts weinigen van het kiesrecht zullen worden
uitgesloten. Een ernstige grief van de liberalen is echter dat de 'zoogenaam
de capaciteiten', personen die op grond van hun ontwikkeling en kennis ze
ker voor het kiesrecht in aanmerking zouden komen, toch geen stemrecht
krijgen.4
Als gevolg van de grondwetswijziging kan misschien de band der machte
loosheid worden doorbroken en zal er een einde komen aan de non-possu-
mus-politiek. De nieuwe kiezers zullen andere denkbeelden en misschien
ook wel andere belangen naar voren brengen. Gezien de beperkte taak en
de beperkte zittingsduur van de nieuwe Kamer is de kans groot, dat de ver
kiezing 'niet die belangstelling en die aandacht trekt, die zij, om haar gewicht
voor de toekomst, zoo zeer verdient'. [SC, 28 augustus 1887] Deze vrees is
terecht: slechts 1798 van de 4166 kiesgerechtigden nemen in het hoofd-
kiesdistrikt Alkmaar deel aan de verkiezingen. In het onderkiesdistrikt Scha-
gen komen 91 van de 178 kiesgerechtigden ter stembus. De liberale kandi
daten zijn beiden gekozen. [SC, 4 september 1887]
Bij de eerstvolgende verkiezingen moet in Schagen een man worden geko
zen die bekend is met landbouw en veeteelt, vindt 'Uw Dienaar X', de schrij
ver van een ingezonden brief. Het is bovendien belangrijk dat hij niet 'zoo
verbazend aanzienlijk is dat hij het beneden zijne waardigheid acht zoo nu
en dan kennis te maken met hen, wier belangen hij in de eerste plaats verte
genwoordigt.' De anonieme schrijver zou het prettig vinden 'zoo godsdienst
en staatkunde voor immer van elkaar scheidden; maar helaas, de heersch-
zucht der verschillende kerkelijke partijen is zoo groot, dat niets onbeproefd
wordt gelaten om de heerschappij over de wereldsche aangelegenheden in
handen te krijgen.' Dit is echter niet zijn enige bron van ongenoegen: hij
klaagt ook over het overgrote aantal rechtsgeleerden in de Tweede Kamer.
Aangezien deze niet in staat blijken te zijn om 'al het kromme recht te maken',
dienen er ook ontwikkelde schippers en boeren in de Tweede Kamer zitting
te hebben. 'Aan geleerden of redenaars hebben wij allerminst behoefte.'
[SC, 13 oktober 1887]
