5
6 Van poordinghe te houden
Item soe sal men alle veei
thien dagen poertdingen
houden, te beghinnen tot
negen uren.
7 Van ghastrecht te houden.
Item soe sal men alle dinges
daghes gastrecht houden ende
niet meer.
En dat betrof dan alleen nog
maar de rechtspraak over de
eigen bevolking en de vreem
delingen. Daarnaast dienden
de schepenen ook nog, waar
nodig, te bemiddelen, keuren
vast te stellen en
11 Van pachten ende schot te
reeckenen.
item soe wanneer men pachten
of schot rekenen sal, soe
sal elcxs van die seven
schepenen enen anderen
ghoeden man van den rijck—
sten ende van den vroetsten
tot hem nemen, ende dese
vierthien sullen te samen
pachten ende dat schot reke
nen bij hooren eede, ende
die sal onsen schout van
onser stede voors. daertoe
eeden, ende men sal dan
pachten tot elcken vijf
jaren eens, ten waer dattet
onsen voors. stede langer
staende woude laeten, op
datter ijemant poorter worde
die soude men pachten.
Bij deze laatste bezigheid
lieten de schepenen zich dus
bijstaan door een andere wel
gestelde. Voor men aan het
schatten en rekenen sloeg,
werd men door de schout be
ëdigd, en terecht, want men
stelde de hoofdelijke belas
tingen vast voor tenminste 5
jaar- bepaald geen kleinig
heid, niet voor de gemeen
schap die uit de verponding
alle collectieve kosten in
clusief de vaak niet geringe
jaarlijkse afdracht aan de
heer en de graaf diende te
betalen èn niet voor de indi
viduele belastingbetaler die
niet (te veelbenadeeld
mocht worden om ook bij
tegenslagen het hoofd boven
water te kunnen houden.
N. B.
HET STADSRECHT VAN SCHAGEN.
De in dit artikel geciteerde
fragment uit het handvest
van Schagen zijn afkomstig
uit het handvest van 6 aug.
1427. Op die datum ontvangt
Schagen voor de tweede keer
stadsrecht. Op 12 mei 1415
ontvangt Schagen voor de
eerste keer haar stadsrecht
van Willem de Bastaard.
Tijdens de Hoekse en Kabel—
jouwse twisten kiezen de
Westfriese steden echter
ongelukkig genoeg - vrijwel
unaniem de kant van Jacoba
van Beieren en behoren dus
bij de verliezende partij.
Dat komt hen duur te staan:
Philips van Bourgondië ver
klaart alle verleende stads
rechter» als straf verbeurt
en daarmee ook alle verwor
ven rechten. De impasse
duuurt gelukkig echter niet
lang; een jaar later volgen
opnieuw stadsrechten,
ditmaal in een veel uit
voeriger en gedetailleerder
handvest
FTi mmer
