I I I I u I I I dars woning Noordhollandse stolp Noordhollandse stolp met staart 10 voorgevel ontstond de moge lijkheid om de Ingewand weg te werken, hetgeen de boei derij een statiger aanzien gaf. Bij sommige boerderijen werden de vooien zijgevels even hoog opgemetseld en ver viel de lagewand. In een volgend stadium werd het dak symmetrisch boven de vooi gevel gezet. De indeling van de voorgevel veranderde mede door de hang naar symmetrie. Zo kwam er naast de voordeur aan het boveneind van de koestal een raam, de tra ditionele zesruiter. 's Winters, als de koeien op stal stonden, werd er een houten schot voor gezet. Spoedig werd op deze plaats een kamer afgeschoten. Het voordeel hiervan was dat de voordeur niet meer direkt uitkwam in de koestal maar in het woongedeelte. De deur stond echter nog wel asyme- trisch in de voorgevel. De volgende stap was het ver plaatsen van de voordeur naar het midden van de voor gevel of naar de zijgevel aan de zijde van de dars. Niets stond nu nog volledige symmetrie in de weg. Andere modieuze verschijnselen als balkonnetjes, naar voren springende middengedeelten (risaliet) voorzien van een topgevel, dakkapellen, tuin deuren en erkers werden nu mogelijk. Zo ontstond de af geleide Noordhollandse stolp Bij het toenemen van de be drijfsomvang was er de moge lijkheid de boerderij te ver lengen. Dit gebeurde zowel bij nieuwe als bij bestaande boerderijen door er een tweede vierkant aan te bouwen. Het resultaat was dan een verdubbeling van dars en koestal ruimte met 35 a 40%. Dit type wordt de ver lengde Noordhollandse stolp genoemd (zie afb. 4). Ver— jongvee cc C/3 CJ O Afb.3 Plattegrond van een Noordhollandse stolp en een Noordhollandse stolp met staart groting van berg en stal— ruimte moet bij een veeteelt bedrijf echter gelijk opgaan zodat wanneer de berg wordt verdubbeld een staart moet worden toegevoegd om de stal ruimte evenredig uit te breiden. Als er alleen behoefte is aan vergroting van de opslagruimte, bij een gemengd bedrijf, zal zo'n staart niet nodig zijn.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 1988 | | pagina 12