Westfriese stolp 8 blijft de topgevel gehand haafd en houdt dan alleen haar esthetische bekenenis, namelijk het verrijken van de statiedeur. De nok van het stolpdak loopt evenwij dig aan de koestal. De 19e eeuwse boer was niet onge voelig voor het streven naar symmetrie dat in de kunst en architektuur sterk in zwang was geraakt. Door de hang naar symmetrie ontstond een stolp die afweek van het oor spronkelijke model. Deze wordt de afgeleide West friese stolp genoemd. Een probleem bij het symmetrisch indelen van de voorgevel was de aanwezigheid van de grote darsdeuren. Dit probleem was echter niet oplosbaar. Om symmetrie te bereiken in de rest van de voorgevel werd de voordeur met de topgevel erboven tussen de twee ver trekken aan de voorzijde ge plaatst. Aanvankelijk had de voorhuisgevel alleen boven de deur een raam. Toen het woongedeelte zich onder- stadse invloed naar de voor kant verplaatste kwamen er ook ramen in de voorhuis gevel De voormalige zaadkamer werd nu als woon vertrek ingericht. De westfriese stolp leent zich bij toename van de be drijfsomvang niet goed voor uitbreidng door het plaatsen van een extra vierkant, zoals blijkt uit afbeelding 2. Wanneer het tweede viei kant achter het bestaande vierkant wordt geplaatst, dan worden de woning, de dars en de berg vergroot, maar de koestal niet. Plaatst men daarentegen het tweede vierkant naast het al aanwezige vierkant, dan blijven woning en dars even groot en worden koestal, zaadkamer en berg vergroot. Bij een groter bedrijf is een grotere werkruimte in de dars echter onontbeerlijk. Daarbij komt dat de tegen de woning gelegen berg, het eerste vierkant, niet of nauwelijks meer te bereiken zou zijn. De enige oplossing om dit probleem het hoofd te bieden was de overgang naar een andere indeling van de stolp. Ondanks deze bezwaren troffen wij bij onze inven tarisatie in de gemeente Barsingerhorn enkele verleng de Westfriese stolpen aan. Een andere faktor die tot deze ontwikkeling heeft bij gedragen, is de invloed van Afb. 1 Plattegrond van een Westfriese stolp en een Wesfriese stolp met staart

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kakelepost - Schagen | 1988 | | pagina 10