11
vierhonderdvijftig meter wordt een tweede verbinding tot stand gebracht.
Het nu gevormde perceel wordt in ongeveer veertig meter brede kavels
onderverdeeld.Samen met een aangrenzend stuk land dat waarschijnlijk
al in de Karolingische tijd verkaveld was,beslaat dit geheel een opper
vlakte van 60 hectarehetgeen overeen komt met drie heven land.Op
dezelfde wijze als hierboven beschreven wordt dit totale areaal naar
het zuiden toe vergroot met stukken land van telkfens één hoeve C?0 ha)
(afb.9).0p de zeer langgerekte percelen gaat men ook wonen?het zijn deze
woonplaatsen waaruit de terpen ontstaan.Hiet stelselmatig ophogen zal pas
dan plaatsvinden als het land telkens onder water komt te staan,wat
zeker niet vóór 1100 het geval is.
Vóór 1100 is ook het gebied ten noord-westen van Schagen ontgonnen in
blokken van ongeveer één hoeve.Deze kavels zijn verdeeld in opstrek-
kende percelen van gemiddeld veertig meter breedte (23)«Restanten van
deze oude percelering zijn tot op de dag van vandaag goed waar te nemen
in het landschap,hetgeen er op duidt dat de dikte van het nu goeddeels
verdwenen veen niet erg groot is geweest:een dik veenpakket kan name
lijk eer. geheel andere afwateringsroute hebben dan de harde grond onder
dit veen.Als het veen is verdwenen,verloopt de afwatering geheel anders
en moet ook de loop van de sloten daaraan worden aangepast.Dit nu lijkt
in het gebied van de Schagerkogge nergens voor te komen.
Natte voeten
Kond het jaar 1000 begint de gemiddelde jaartemperatuur te stijgen,
waardoor het veengebied langzaam begint uit te drogen.Dit heeft ener
zijds tct gevolg dat de top van het veen uitdroogt en oxydeertwaardoor
het maaiveld daaltanderzijds neemt ook de waterdruk binnen de veen-
kussens af,waardoor de balans tussen zoet binnenwater en zout buiten
water verstoord wordt,waardoor de zee,via de afwateringsriviertjes,
tot diep in het land een grotere invloed krijgt.Wie het dichtst bij de,
HIERNAAST
afb. 3
Het volledig verkavelde veen
rond Schagen,voor zover te
reconstrueren,rond 1100.
1.Cornelissehwerf,2.Tjaardsdorp,
3 .Avendorp,4.De Dorpen, oudtij'ds
Dé Hoogendorpen,5t Hoog,6.Nes,
7.De Miede,8.Caegh terp,g.Grote-
wal,10.Tjallewal,11.De Hale
/n 1 - f t Spaans e Land of t Sna a p
zien woonplaats (24). cTJ 1 opaanoe
o 0 u.K j J/ ij rlOOg
intussen door eb-
en vloedwerking
breed uitge-
schuurde getijde
geulen woont,zal
uiteraard vrij
snel overgaan tot
het ophogen van