Ingebracht en uitgelicht
Een vergeten aquarel van Eva Frankel
Marieke Roos
Historisch Genootschap
Wieringermeer
Bij het opruimen van de archiefkelder kwam een mooie ingelijste aquarel tevoorschijn. In
potlood staat vermeld: ‘Eva Frankel 1939 werkdorp Wieringen’. Dit werk heeft jarenlang
op de Oostwaardhoeve gehangen en bij het beëindigen van de proefboerderij kreeg het Ge
nootschap het in bezit. Wie was deze kunstenares en wat is bekend over haar levensloop?
Wie was Eva Frankel?
Eva Frankel werd in 1920 geboren in Beuthen,
in Duitsland, nu Bytom (Polen, nabij Katowice).
Eva had vier broers. In 1938 was het voor Joden
in Duitsland onmogelijk een bestaan op te bou
wen. De familie Frankel wilde naar Israël, kreeg
toestemming, maar alleen minderjarige kinde
ren mochten mee. Eva was 18 jaar, te oud voor
emigratie. Haar tekentalent bracht haar naar de
Berlijnse kunstacademie. Lea Katznelson, een
familievriendin, verbleef op dat moment in het
Werkdorp Wieringermeer, haar man was de di
recteur. Eva maakte de stap om apart van haar
familie weg te komen uit Duitsland. De 19-jari-
ge liet haar verloofde achter in Duitsland.
Beiden hoopten ze elkaar ooit in Parijs weer te
zien. Het mocht niet zo zijn. Zijn hele familie
is in Auschwitz omgebracht. Eva had duidelijk
geen interesse in de huishoudelijke opleiding in
Deze afdruk in zwart-wit, en ook nog eens een
uitsnede van het totale werk, doet natuurlijk
geen recht aan de subtiele lijnen en kleuren
van de echte aquarel, een parel in onze collectie.
Leest u dit artikel dan ook als een uitnodiging
om het werk in het echt te komen bewonderen
bij het Genootschap.
De aquarel toont de polder in de begintijd. Ner
gens is een boom te bekennen. Vanaf de over
kant van het Waardkanaal kijkt Eva naar het
hoofdgebouw en het Haukeshuis. Aan de hori
zon prikken rode daken met hun toppen naar
een vriendelijke wolkenlucht. Vooraan zien we
een geladen vrachtscheepje waarvan er in de ja
ren dertig tientallen tegelijk de kanalen en toch
ten van de Wieringermeer doorkruisten. Een
zorgvuldig weggestreken vouw in het papier
deert niet. Het laat zien dat een stuk papier een
tweede leven begon als aquarel.
30ste jaargang 2022/1 nummer 91