Negentig jaar elektriciteitsnet
in de polder
Fred de Vries
=—=111= Historisch Genootschap
Wieringermeer
In de kop van Noord-Holland waren in de jaren
’20 in de vorige eeuw geen elektrische groot
verbruikers te vinden. Dat veranderde met de
bouw van het moderne, elektrisch aangedreven
gemaal nabij Medemblik.
Het eerste 50kV (50.000 Volt) hoogspannings
net in het noorden van de provincie werd vanaf
Oterleek via masten rechtstreeks naar het nieu
we gemaal Lely aangelegd. Met diverse aftakkin
gen op deze hoogspanningsleiding kon enkele
Transformatorhuisje anno 2021.
De laatste jaren verschijnen er steeds meer transformatorhuisjes langs de buitenwegen.
Noodzakelijk voor een groeiende vraag naar én aanbod van elektriciteit. Een groeiende
vraag was er al vanaf het begin, maar het oorspronkelijke net moest zo goedkoop mogelijk
worden aangelegd. Gevolg: begin jaren ’60 had het buitengebied van de Wieringermeer
een instabiel elektriciteitsnet.
Klimschaatsen
De eerste koperen aders die door het PEN
(Provinciaal Elektriciteitsbedrijf Noord-
Holland) in de nieuwe polder werden aan
gelegd waren afkomstig van het net in Kol-
horn. Vanuit Schagen was halverwege de
jaren ’20 voldoende capaciteit aangelegd
om het nieuwe elektrisch gemaal Schager-
kogge in het voormalige vissersdorp van
energie te voorzien. Vanuit Kolhorn werd
een bovengronds i0kV (10.000 Volt) net
aangelegd voor de bouw van de sluis aan
de Medemblikkerweg. Pionier Th. List
was getuige: ‘Eens ging ik vanuit Kolhorn
de polder verkennen en zag elektriciens
bezig langs het grote kanaal. Met behulp
van klimschaatsen klommen ze in de palen met
een zware koperen draad op hun schouders om
deze boven aan een isolatiepot te bevestigen.
Een van de mannen kwam met paal en al naar
beneden doordat de slappe grond onvoldoende
weerstand bood.’ Vanaf dit net zijn later ook de
drie dorpen voorzien van elektriciteit. Slootdorp
werd eerst gevoed met een bovengronds net. De
aftakkingen van dit net naar dorpen Midden-
meer en Wieringerwerf werden direct bekabeld
(in de grond gelegd).
jaren later aan de toenemende elektrici
teitsvraag in de kop van Noord-Holland en
West-Friesland worden voldaan.
èjgT.r. - A
29ste jaargang 2021/2, nummer 89
