Een tweede namenrol
Joods Werkdorp
Ina Hoogenbosch-Glas
Herdenkingsgebed onderaan de namenrol.
Historisch Genootschap
Wieringermeer
Knorr naar Israel
Terug naar de tweede namenrol. In het Schager
Weekblad (6 maart 1991) las ik dat burgemeester
Knorr in 1990 in Israël is geweest en afspraken
heeft gemaakt over laten maken van een kopie.
In maart 1991 zou deze een plek krijgen in een
tentoonstelling in Israel over werkdorpen in
Europa, inclusief het werkdorp in de Wieringer
meer. Knorr is zelf niet bij de opening aanwezig
geweest. Ik schreef naar Yad Vashem met een
verzoek om informatie.
Dick Appel uit Medemblik wees de redactie op het bestaan van een tweede namenrol van
oud-bewoners van het Joods werkdorp. Ina Hoogenbosch - Glas zocht uit hoe het zit.
eeuwige leven’. Deze tekst komt uit een herden
kingsgebed, een Jizkor, dat bij de jaartijddagen
van gestorvenen of tijdens Joodse feestdagen
in de synagoge wordt uitgesproken. Ook op 27
januari, International Holocaust Remembrance
Day, en op Yom Ha-Sjoa, de speciale gedenk
dag voor slachtoffers en helden van de Holo
caust, worden Jizkors uitgesproken. De tekst
vindt je verder op een joodse grafsteen, soms
tegelijk met Z.A.R.I.V, zijn as ruste in vrede, of
H.A.R.I.V voor een vrouw.
Dick Appel heeft van 1967 tot 2006 gewerkt
voor de gemeente Wieringermeer. Eén van zijn
hobby’s was kalligraferen. Dit kwam burge
meester J.F.G. Knorr ter ore, hij was een bevlo
gen man wat betreft het levend houden van de
herinnering aan de Jodenvervolging.
Knorr had in 1990, in contact met Joodse or
ganisaties, afgesproken dat enkele voorwerpen
uit het voormalige werkdorp als geschenk naar
het Holocaustmuseum Yad Vashem in Israël
zouden gaan, ook een kopie van de namenrol
in de toenmalige Oostwaardhoeve. Appel: ‘Bur
gemeester Knorr vroeg mij of ik die rol kon
kopiëren. Na enige aarzeling heb ik daarin toe
gestemd. Het was niet niks. In maart en april
van 1991 heb ik de klus geklaard: perkament ge
kocht, het ging om vier geitenvellen die ik eerst
moest behandelen met puimsteenpoeder. Van
tevoren had ik kopieën gemaakt van de namen
lijst. De gemeentelijke timmerman Siem Hanse
heeft beide stokken gemaakt waaraan de rol kon
worden bevestigd.’
Dick Appel vervolgt: ‘Het geheel werd aan Knorr
overhandigd en daarna heb ik er nooit meer iets
van vernomen. Is de rol in Israël aangekomen?
Ik weet het niet.’
Hebreeuws
De rol die thans in de hal hangt van het ge
meenschapshuis Joods Werkdorp Nieuwesluis
is de originele en gerestaureerde rol. Dit is te
zien aan een aantekening rechts net onder het
houten stokje. Onder de namen staat een He
breeuwse afkorting, in vertaling:
‘Moge hun ziel gebonden zijn in de bundel van het
Gerhard Wunsch
Kurt Wurjjveiter
Morit^Zjmtner
29ste jaargang 2021/1, nummer 88
Ixurt Winter