Bietentransport in de Wieringermeer
Het transport
omschrijving
46
46
lossen met behulp
27
aantal gevallen
253
47
38
74
412
85
80
in
loonwerk.
13
18
1
15
14
60
10
15
3
10
122
173
4
52
Een groot net op de vloer van de wagen maakte sneller
lossen mogelijk
Middelen van transport
In 1910 waren er in Nederland 28 particuliere
en een aantal (in 1916 waren dat er 7) coöpera
tieve suikerfabrieken. Aanvankelijk gingen bij
na alle bieten per spoor of boot naar de fabriek.
Landbouwers in de omgeving van een fabriek
leverden hun bieten met paard en wagen aan.
pakweg de tijd voor 1940 legde de handrooier
de bieten op kleine hoopjes keurig gescheiden
van het bietenblad gewoon op de grond. De bie
tenophalers laadden daarna met de riek de bie
ten op een kar of slee en de paarden sleurden de
vracht naar het erf of naar de kanaalkant waar ze
op een grote hoop moesten wachten op de
vrachtwagen of de boot.
De enquête van de VVB (Vereniging Voor Be
drijfsvoorlichting) uit 1962 laat zien dat het
handwerk toen al ver teruggedrongen was, en
kele jaren later was die zware klus helemaal ver
leden tijd.
In onze polder werden in de beginjaren alle
bieten met de schuit afgevoerd. Vrijwel iedere
boerderij ligt aan een waterweg en op afroep
meldde zich een schipper en via een loopplank
werden met kruiwagens de bieten in de boot
gekiept. Kruiwagen vullen, balanceren over de
plank, kruiwagen legen en goed vasthouden om
te voorkomen dat de kruiwagen ook in het ruim
belandde; dan weer terug glibberen, vullen en
weer legen, uren achtereen tot de bieten weg wa
ren of de boot vol. Na de kruiwagenperiode werd
de plank ingeruild voor een lange transportband
met verbrandingsmotor. Op zich iets minder ge
vaarlijk maar de godganse dag onwillige bieten
met een bietenriek op die band scheppen was
een vernietigende klus. Maar het moest.
zelflossende wagen:
boer moet zelf voor trekker zorgen
gewone wagen:
lossen met behulp van netten
lossen met behulp van riek
van giek
eigen zelflossende wagen
Pas in 1932 startte de aanvoer met vrachtwa
gens, het transportmiddel waarmee nu alle pol-
derbieten reizen. De rooimethode was altijd be
palend voor de manier van afvoer. Indertijd,
indivi- in met de
dueel kombinatie hand
totaal
28ste jaargang 2020/3, nummer 87
