Ingebracht en uitgelicht: Een feestrok uit 1948
TH 1 maan laiSaugusfis 1394
HEDEN-VERLEDEN,
Bond voor Plattelandsvrouwen. De rok in het
Genootschapshuis is gemaakt door Bets van
Balen Blanken - Vijzelaar, geboren in 1925 in
Koedijk en getogen aan de Gouwe, Hoogwoud
en thans wonende in 't Zand. Ze was vijftien
toen de oorlog uitbrak. 'Onze jeugd in die oor
logstijd was niet leuk'. Er werd wel uitgegaan,
maar er mocht niet gedanst worden. Dat vond
de bezetter niet passend in een tijd waarin er
aan het front vele soldaten stierven. Er mocht
muziek gespeeld worden, maar alleen door de
Duitsers goedgekeurde wijsjes. De familie had
een onderduiker in huis, dat gaf natuurlijk wel
spanning en 'in de hongerwinter zat de stal vol
met hongerige mensen', weet Bets nog. Na de
onderwaterzetting werd de stal bevolkt door een
familie uit Slootdorp. De naam is ze vergeten.
In Schagen liep ze als achttienjarige de twee jaar
oudere Ard van Balen Blanken
tegen het lijf. Hun hele werk
zame leven hebben ze samen
doorgebracht op een akker
bouwbedrijf aan de Zwinweg
in de Anna Paulownapolder.
Na de oorlog sloot Bets zich
aan bij een groepje meisjes
die onder leiding van me
vrouw Zander - Bakker van de
Plattelandsvrouwen afdeling
Aartswoud een bevrijdingsrok
maakte.
Inderdaad een rok vol herinne
ringen, maar volgens de regels
van mevrouw Biossevain niet
af: er is niets op geborduurd,
geen bevrijdingsdatum of andere gedenkwaar
dige data. Dat wil niet zeggen dat er geen her
inneringen kleven aan de rok. Bets van Balen
Blanken heeft ze wel degelijk. 'Kijk, dit lapje is
van de plusfour van één van mijn broers. En dat
daar is van een pyjama. Oh, en ik heb ook nog
een blauw fluwelen jurk gehad zie je wel?'
Is de rok gedragen? Ja, één keer bij een optocht.
Zie bijgaande foto waarop het groepje naaisters
trots met de rok aan poseert. Het lange blonde
meisje in het midden is Bets. Verder heeft de
rok in 1995 op een tentoonstelling van de Platte
landsvrouwen in Winkel gehangen. Van de idea
len van mevrouw Boissevain dat het dragen van
de rok jaarlijks mee zou werken aan het verster
ken van de saamhorigheid is niet veel terecht
gekomen. Behalve in de museale wereld weet
bijna niemand meer van de feest- of levensrok
ken.
In 1994 is in het Zuid-Hollands Verzetsmuse
um nog een tentoonstelling geweest. Dit jaar is
in het museum in Groningen een tentoonstel
ling vol met bevrijdingsrokken.
Bronnen:
1. Wikipedia;
2. De doorbraak en de feestrok, Jolande Withuis in
De Gids, 1991/4.
3. Interview Bets van Balen Blanken-Vijzelaar.
BLIJMOEDIG GEDRAGEN
M!«
(1836 -1965}
28ste jaargang 2020/1, nummer 85