Ingebracht en uitgelicht
Wie voor de afdeling Wieringermeer in het
eerste bestuur zaten is maar ten dele bekend.
Dankzij speurwerk van Anita Blijdorp is het ze
ker dat Huib de Graaf, landbouwer aan de Oos-
terterpweg en broer van verzetsstrijder A.C. de
Graaf er vanaf het begin bij was. Ook J.P. van
Marwijk, ambtenaar bij de gemeente Wieringer
meer, is er vroeg bij, mogelijk vanaf 1948. In
zamelingen voor de oorlogsgetroffenen van de
Wieringermeer begonnen waarschijnlijk al op
de evacuatieadressen.
Het meeste geld werd binnengehaald via vaste
contribuanten. Sieb Veenstra memoreert: 'Mijn
vader, Hotze Veenstra (van het Assurantiekan
toor) liep rond 5 mei met een lijst bij flink wat
adressen langs om het geld voor de Stichting op
te halen, door de hele Wieringermeer.' Ook met
de kaartverkoop voor een Amerikaanse oorlogs
film in 1948, een 'propaganda-actie op 27 april
1949 met de vermaarde Accordeonclub 'Aals
meer' in Hotel Smit (entree fl. 0,50)', en een
voetbalwedstrijd op Bevrijdingsdag 1950 waar
een entreekaartje ook 50 cent kostte, werd geld
ingezameld.
Na 1950 liep de belangstelling terug en de jaar
lijkse collectes werden in 1955 stopgezet. Daar
zal de komst van de wet Buitengewoon Pensi
oen zeker een rol bij hebben gespeeld. Thans
bestaat het bestuur van de landelijke Stichting
uit nazaten van verzetsstrijders.
Omdat de Stichting behalve financiële onder
steuning zich ook ten doel had gesteld zich te
bekommeren om de gezinnen zelf heb ik Irene
Biesheuvel-de Graaf, dochter van A.C de Graaf
gevraagd of zij zich nog iets kon herinneren.
Irene was toen nog erg jong, maar ze wist nog
wel dat de kinderen met verjaardagen en Sinter
klaas bedacht werden met een cadeautje! Hoe
veel jaren dat doorging wist ze zich niet meer
te herinneren (tot 12 jaar M.R). Afdeling Wierin-
germeer bleef actief als organisator van 4 mei
Dodenherdenking tot circa 1985.
Maar nu het affiche
Ik schreef het al aan het begin, er waren affiches
nodig om de bevolking aan te sporen de Stich
ting 1940 -1945 financieel te steunen.
Het Genootschap is in het bezit van de eerste
affiche, gedrukt in 1946 in de drukkerij van
Frans Meijer uit Amsterdam. Er bestaan nog
een twintigtal ontwerpen van anderen. Frans
Meijer was een graficus en kwam met een af
fiche, vol met symboliek. Ongetwijfeld heeft dit
exemplaar ergens in de Wieringermeer gehan
gen en is daarna met zorg op hardboard geplakt
om te bewaren voor het nageslacht. Hoe hij bij
het Genootschap is beland is speculatie.
Het is een prachtige plaat, een ingekleurde pen
tekening, waarop al het leed wat de bevolking
is overkomen verteld wordt. In iedere provincie
prachtige situatieschetsen. Zo zie je in Friesland
een eindeloze rij mensen op hongertocht, ter
wijl een eindje verder grote hoeveelheden vee
worden afgevoerd naar Duitsland. Rotterdam in
brand. En in de buurt van Nijmegen een lange
trein met voedsel in oostelijke richting. Maar
iets zuidelijker ook een lange rij met geallieerde
troepen in tegengestelde richting.
Ook zijn er allerlei momenten van de bevrijding
getekend. Linksonder is een allegorische schets
waar de geknevelde Nederlandse leeuw door
de Nederlandse maagd manmoedig verdedigd
wordt tegen de Duitse adelaar.
Rondom de kaart van ons land zijn een twintig
tal met passende tekst omlijste tekeningen, car
touches, geplaatst. Een voorbeeld: 'en het eeu
wenoude water werd wapen voor de onverlaten'.
Middenin twee boerderijdaken in het water.
Nog een voorbeeld: 'de arbeid die de vijand bood
ging vergezeld van zweep en lood'. Een teke
ning van een groepje dwangarbeiders onder sol-
datenbegeleiding. En: 'men vergaarde met koel
beleid de wapens voor de vrijheidsstrijd'. Of 'de
pers aan 's vijands greep ontrukt heeft steeds
het vrije woord gedrukt'. Allemaal verduidelijkt
met een mooie tekening.
Je moet het zelf zien. Dat kan op elke zaterdag
middag. En vanaf november 2019 tijd zal het
affiche tentoongesteld worden.
Wie kan ons meer vertellen over personen en
activiteiten van afdeling Wieringermeer Stich
ting 1940- 1945? Wij verzoeken u dit door te
geven aan (iemand van) de Redactie.
27 ste jaargang 2019/1, nummer 82
