van alle aanwezigen langs het monument. In
1957 is op 4 mei ook de gespannen situatie in
Oost-Europa merkbaar: 'Hongaren, een volk
zelf zo in verdrukking, brachten de Neder
landse strijders hulde door een bouquet rode
tulpen bij de kransen te voegen'. De belangstel
ling voor de stille tocht liep van 600 deelnemers
in 1949, terug tot circa 200 in 1975.
Meer monumenten
Even was er sprake van herdenkings-moeheid.
In 1969 stond in een ambtelijke notitie te lezen
dat 'men niet langer dan 25 jaar moet ge
denken'.
Een sentiment dat geen navolging kreeg. Sinds
17 april 1970 is de polder juist een monument
rijker. Aan de Noorderdijkweg, bij het 'Gat van
de Dijk', werd toen een gedenkteken onthuld
dat herinnert aan de onderwaterzetting. In de
jaren negentig besteedde de basisschool in Krei-
leroord aandacht aan WO2 met o.a. een bezoek
aan dit monument.
Gemeente coördineert
Tussen circa 1985 en 2011 was gemeente Wie-
ringermeer op 4 mei de feitelijke organisator
van Dodenherdenking.
We zien vanaf die periode meer belangstelling
voor andere gedenkplaatsen in de polder. Zoals
voor de elf graven van geallieerde vliegeniers
op de Algemene Begraafplaats Middenmeer. In
1985 organiseerde de gemeente hier, eveneens
op 4 mei, een officiële herdenking, naast de tra
ditionele Dodenherdenking.
Herinnering aan de Holocaust
Rond 1983 beleefde het Joods Werkdorp Nieu-
wesluis hernieuwde belangstelling toen het
boek Het Joodse werkdorp in de Wieringer-
meer 1934-1941 verscheen. Het hoofdgebouw
biedt nog altijd een tastbare herinnering aan de
massamoord op de Joden, de Holocaust. Op 25
april 1995, vijftig jaar na het einde van WO2,
was gemeente Wieringermeer op deze plek de
organisator van een symposium 'Vrijheid vraagt
waakzaamheid'.
Verplaatsing oorlogsmonument
De komst van een bedrijventerrein op de plek
van het oorlogsmonument leidt in 2003 tot ver
huizing van het gedenkteken naar Wieringer-
werf-dorp. Dit moment grijpt oud-Indiëganger
Bas Blijdorp aan om op de nieuwe locatie nog
een plaquette te plaatsen. Europa vierde voor
jaar 1945 de bevrijding maar Nederlands-Indië
was nog bezet door Japan.
Herinneren en herdenken
Gedenksteen en maquette nabij voormalig
Joods Werkdorp
Monument Gat van de Dijk
27 ste jaargang 2019/1, nummer 82