Sicco Mansholt, inmiddels minister, werd ge
vraagd als 'eere' voorzitter.
Ingezonden stukken in de krant, eind 1945,
en brieven naar de gemeente tonen iets van de
toenmalige gevoeligheden rond de vraag: Voor
wie herdenkingsmonumenten en waar? 'Geen
voorrang van persoon of werk, maar eerlijk',
schreven N. Reitsma en A. Greidanus. De ge
meente riep het ongenoegen over zichzelf af
door in december 1945 in een persbericht voor
twee gedenkplaatsen te opteren. Een monu
ment voor alle gevallenen en een tweede, apart
monument voor (oud-wethouder) A.C. de Graaf.
Voor de briefschrijvers zou deze keuze 'een er
gernis zijn voor heel de Wieringermeer, bovenal
voor Slootdorp', het dorp waar Catrinus Douma
woonde.
Gelijke gevallen, gelijk behandelen was de strek
king van het commentaar. Het comité was er
snel uit: één centraal monument 'voor alle ge
vallen strijders'.
Op 31 oktober 1946 werd het monument in aan
wezigheid van nabestaanden, vrienden en de
poldergemeenschap door minister Sicco Mans-
holt onthuld. Een kinderkoor zong. De plek van
het monument was neutraal terrein: tussen de
dorpen Slootdorp, Wieringerwerf en Midden-
meer.
'Ongewenste toestand'
Inmiddels was 4 mei en een vast ritueel rond
Dodenherdenking door heel Nederland om
armd. Om 18 uur de vlag halfstok, klokgelui, in
optocht naar het lokale herdenkingsmonument
en om 20 uur twee minuten stilte.
Burgemeester en ambtenaren (de naam van
dhr. Bakker en personeelsvereniging Contact
valt), namen in 1947 en 1948 het voortouw voor
de 'Herdenking van onze helden'.
Burgemeester Loggers vond het evenwel een
'ongewenste toestand' de organisatie aan de ge
meente over te laten. Om niet weer een apart co
mité op te hoeven richten, klopte hij aan bij een
bestaand comité: Stichting 1940-1945, afdeling
Wieringermeer.
Het voormalige oorlogsmonument
Massale samenzang
Via voorzitter Huib de Graaf (een broer van
A.C.), wonend aan de Oosterterpweg, vraagt
Loggers begin 1949 'de herdenking van de be
vrijding via dit comité te regelen'. Dhr. J.P. van
Marwijk, ambtenaar, was al in 1948 bij de or
ganisatie betrokken. 'Plaatselijke organisaties'
werden vanaf dat moment gevraagd voor een
bijdrage aan de herdenking: de padvinderij, de
Wieringermeerruiters, het onderwijs en scho
lieren, zangkoren. In 1949 begeleidde een koor
van vijftig personen de 'massale samenzang' op
de avond van 4 mei.
Een jarenlange traditie werd zo in gang gezet.
Tot circa 1985 organiseerde Stichting 1940
1945, afdeling Wieringermeer de herdenking.
Toen Huib de Graaf sr. in 1951 overleed, nam
zijn zoon Jaap de Graaf (medeoprichter van het
Genootschap) zijn taak als voorzitter over. Ik heb
niet een exact jaartal kunnen achterhalen maar
circa 1985 kwam aan deze traditie een einde.
Elk jaar startte de herdenking met het verzame
len van de menigte op de Terp en dan in stille
optocht naar het monument aan de Westerterp-
weg. In de Wieringermeerbode stond enkele
dagen van tevoren het protocol tot in detail af
gedrukt. Namens de gemeente legde de burge
meester een krans, vervolgens een kranslegging
door Stichting 1940-1945 en daarna een défilé
Herinneren en herdenken
27ste jaargang 2019/1, nummer 82
