Kijken naar Kolhorn
de buurgemeente. Het was een wrange gedach
te. De burgemeester merkte sussend op 'dat de
mensen hier nu eenmaal wonen en men kan
ze niet zo maar over de grens zetten'.
Angst voor vreemde invloeden en het gevoel op
te draaien voor de belangen van die akelig naar
binnen gekeerde nieuwe polder: een deel van
de geschiedenis van de Wieringermeer ligt in
het oude land. Daar ligt ook materiaal ter verge
lijking. Uit de verschillen leren we het eigene
beter kennen.
Waard- en Groetpolder en de Wieringermeer
Net als later de Wieringermeer was ook de
Waard en Groet tot op zekere hoogte een
wereld op zichzelf. De Groetpolder had zelfs
een eigen lagere school. Alleen vaste arbeiders
vonden onderdak. Dagloners van het oude land
kwamen enkel naar Waard en Groet om er te
werken. En dan was bij slechte verdiensten de
klacht: 'Geen volle week maken de menschen
en soms twee maal per dag druipnat achter
uit den polder thuis, 't is een leventje'. Wo
nen arbeiders niet bij het boerenbedrijf, dan
zorgt dat voor mentale afstand. Over en weer
overheerst een zakelijke opstelling. Zo was het
ook in de Wieringermeer (ref. J. van Woensel,
2007). Maar in Waard en Groet bestond meer
onderlinge omgang. In 1844 ging het gemeen
tebestuur van Barsingerhorn er als vanzelfspre
kend van uit dat de polders en Kolhorn zich
gezamenlijk zouden ontwikkelden. Zo is het
ook werkelijk gegaan.
In Kolhorn zaten de boerenkinderen uit de
Waardpolder bij de jeugd van het oude land in
de klas. Boeren stonden in het dorp aan het
biljart en droegen bij in de gezelligheidsvereni
gingen. Zij betrokken het dorp bij hun polder
feesten. In 1912 vierden
de boeren van Waard en
Groet de laatste aflossing
op hun leningen uit de tijd
van de bedijking. Vrolijk
versierde vissersschepen
luisterden die viering op.
Praalwagens beeldden de
vier jaargetijden uit, en ook
de landbouw en de visserij,
compleet met fuiken. In het
dorp was volop muziek en
er kon gedanst worden in
de herberg de Roode Leeuw
en in Schippers Welvaren.
Nog vrij recent kwamen
schoolklassen uit Kolhorn
een dagje kijken op de boer
derij in de Groetpolder.
Zeker, er is ook voor de Wieringermeer het the
ma van de samenhang tussen het oude en het
nieuwe land. Boerinnen kregen in de pioniers
fase een drom winkeliers van buiten de polder
aan de deur. Vanaf november 1932 reed de bus
naar Schagen. Arbeiders uit Kolhorn luisterden
in Zangvereniging Morgenrood bijeenkomsten
van de SDAP in Middenmeer op. Vervolgden
zijn tijdens de bezetting over en weer onder
gebracht. In april 1945 kwamen ontheemden
uit de verwoeste Wieringermeer massaal naar
Kolhorn en omgeving. De opbouw van het
droogvallende gebied begon opnieuw van
uit Kolhorn. Daar stond ook het voorlopige
gemeentehuis van de Wieringermeer. En een
tijd lang hadden winkeliers er weer een extra
P. van der Sterr, Waard- en Groetpolder, kaart uit 1848.
Collectie Provinciale Atlas. Noord-Hollands Archief
26ste jaargang 2018/3, nummer 81
