H
11
De komst van de winkeliers
De Directie stopte in 1935 met de openbare
inschrijving en ging over tot onderhandse gun
ning. Een belangrijke beleidswijziging.
Eerder werd het rapport van de Commissie-Vis
sering als richtlijn genomen. Daarin staat over
de winkelvestiging welgeteld één regel: 'Daar
(nl. aan de kruispunten van hoofdwegen en
kanalen) bouwe men de scholen en kerken
en geve men gelegenheid voor de vestiging
van winkeliers, ambachtslieden enz.' Kortom
het lijkt erop dat de plannenmakers over de
inrichting van de dorpen minder lang hebben
nagedacht dan over de landbouwkundige kant
van het Wieringermeerverhaal.
|ji
Het werk van de toen ingestelde Contactcom
missie (Middenstand-Directie-Kamers van
Koophandel) leidde tot een wijziging van het
overheidsstandpunt. Vanaf dat moment zou
het beleid van de overheid gericht zijn op het
op peil houden van een goed voorzieningenni
veau voor de bevolking en op een levensvatbare
middenstand.
-
Als je het aantal inwoners en het aantal win
kelpercelen in ogenschouw neemt dan was
de klacht van de gevestigde winkeliersorde
meer dan begrijpelijk. 50 winkelpercelen voor
ongeveer 2100 inwoners. Zeker als je weet
dat winkels op het oude land voor nogal wat
inwoners aantrekkelijker waren; dichterbij. Al
wijst informatie in het academisch proefschrift
Medemblik inzonderheid in verband met de
Zuiderzeewerken van Geert Huizinga erop dat
de middenstandsvoordelen in de omringende
plaatsen zich hoofdzakelijk voordeden in de
jaren vóór de kolonisatie van de polder. In 1935
was dat gunstige effect nagenoeg verdwenen.
Verder werd de polder afgestruind door de
reizende leurders en lappenmannen.
Onderstaande lijst laat zien dat er in 1938
een ruim aantal 'verzorgende bedrijven'
in de Wieringermeerpolder actief was.
De start was zorgelijk en hoe het de midden
stand verder is vergaan daarover kunt u verder
op in deze Kroniek lezen in het eerste deel van
een vervolgverhaal over de winkelgeschiedenis
in de polder. Te beginnen in Middenmeer.
De stand van de uitgilt e was op 31 December 1935 als volgt
Beatamminfc.
HtooWörj
Ulddiinniu
f J
u
tl
SI
Particuliere woningbouw.
2
1.249
144
4
2.810
326
Bouwbureau „dc Wieringermeer".
102
37.822
1.564
139
14285
1.828
Winkelbouw en kleSnintiostrie
21
11.000
1.767
29
12.586
2.191
Industrieterrein
2
2.499
375
Kerken en wijkverpleging
4
13.477
137
3
12.409
125
Scholen en gym nas tl ek terr oi 11 en
2
17.065
2
19,030
131
ft 1.21 'J
3.012
170
94.525
4.848
B. Gegevens omtrent de bevolking.
a. Vaste en tijdelijke bevolking.
Vast.
Tijdelijk.
1 Juli
1 Jan.
1 Juli
1 Jan,
1935
1936
1935
1936
Gezinnen
420
442
25
27
Mannen
1162
1215
114
109
Vrouwen
90S
962
47
48
Totaal
2070
2177
161
157
Waarvan inwonend
172
190
8
10
Waarvan kampbewoners
47
41
Uit de excursiegids Wieringermeer 1936
Op 1 Jan. 1936
de Wieringermeer de volgende ,,v
CTiorgendc" bedrijven aan-weiig:
bakkerij
schoenmakeriji
brandsiofTenhnndel 3
slagerij
rijwielhandeli
koks
filiaal3
schilderswerkplaats
rnpJkboer4
overige winkels 3
kipper
kruidenier I
koopman (agentuur,
eleclricien
4
groentenhandel 1
venter) 5
Ontleend aan Mr.
pag. J9-
rir. J.
H. van Zou teil. Statistiek van de WïerLngermeerbevolkinfj, 1939,
Bronnen:
A.M.C. van Dissel,59 jaar eigengereide doeners in
Flevoland, Noordoostpolder en Wieringermeer.
J.T.W.H. van Woensel, Nieuwe dorpen op nieuw land.
Ministerie van Waterstaat, Driemaandelijksch Bericht
jaargang XVII-I
26ste jaargang 2018/3, nummer 81
