—I
De stilte en de storm. 4 en 5 mei sinds 1945
Ontstaan van Dodenherdenking
Nederland heeft Dodenherdenking op 4 mei te danken aan Jan Drop (1907-1993), een gerefor
meerd verzetsman uit Den Haag. Drop besloot in 1945 tot de oprichting van de particuliere Com
missie Nationale Herdenking 1940-1945. 'Als een opdracht - een opdracht aan de overlevenden
van het verzet - om ervoor te zorgen dat onze gevallenen nooit zouden worden vergeten.'
Zijn initiatief voor Dodenherdenking op 4 mei wist hij officieel te maken door een richtlijn op te
stellen en die te sturen aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) met het verzoek de
regels onder haar leden te verspreiden. Dat deed de VNG. De regering stond buiten de organisatie
maar ging akkoord met het idee voor een sobere herdenking.
Op de eerste herdenking, 4 mei 1946 op de Waalsdorpervlakte, kwamen 30.000 mensen af. De
vlaggen gingen halfstok vanaf 18.00 uur en volgens de richtlijnen moesten de klokken van 19.45
uur tot 30 seconden vóór 20.00 uur luiden. Daarna klonk 30 seconden een signaal dat de twee
minuten stilte aankondigde.
Wat gebeurde er op 4 mei 1946 in de Wieringermeer?
Gemeente Wieringermeer volgde wat betreft herdenken een andere opdracht. Al in de zomer van
1945 was 5 mei door het kabinet Schermerhorn - Drees uitgeroepen tot Bevrijdingsdag en jaarlijk
se 'nationale feestdag'. Alleen viel 5 mei 1946 op een zondag en week Nederland voor deze eerste
Bevrijdingsherdenking massaal uit naar zaterdagmiddag 4 mei. Zo ook gemeente Wieringermeer.
In zeer korte tijd en onder moeilijke omstandigheden was
het gelukt om de schuur van 'den heer' Kits, hoek Molen-
weg-Nieuwesluizerweg, tot feestzaal in te richten. De Fle-
vobode (8 mei 1946) roemde dit "kranige karwei" waarbij
in een week tijd gaten in dak en muren waren gedicht. De
aankleding met "Guirlandes van levende bloemen en ach
ter het podium een metershoge letter W" gaven het geheel
een feestelijke aanblik. Lange planken op stropakken
vormden de banken waarop een groot aantal Wieringer-
meerders plaats nam. Voor de thee die in de pauze geser
veerd werd, had iedereen zijn eigen beker of kopje meege
nomen.
Burgemeester G.G. Loggers, pastoor J. Langedijk, de do
minees J. Germans en L. J. Goede en tot slot rentmeester
- dijkgraaf Ir. A. Ovinge hielden toespraken. De opof
fering met hun leven zoals verzetsmensen A.C. de Graaf
en Catrinus Douma was overkomen, werd uitvoerig ge
noemd. De bijeenkomst had een sterk religieus en natio
naal karakter, wat in die tijd heel gebruikelijk was. De aan
wezigen zongen liederen als Waar de blanke top der duinen,
Alle man van Neêrlands stam en uiteraard het Wilhelmus.
Voor de poldernotabelen was deze 4 mei een uitgelezen kans om de bewoners een riem onder het
hart te steken. 'Thans herdenken we ook de herrijzing van onze polder. De toekomst is nog som
ber, doch door saamhorigheid en vertrouwen zullen wij erin slagen onze polder te doen herrijzen'.
Deze eerste Bevrijdingsherdenking in de polder was ook een 'feest van herkenning', een weerzien
van bekenden die elkaar lange tijd niet hadden gezien.
rogramma
Bevrijdingsherdenking l
W ieringermeer f
iI
A Mei 1946
I'laats van samenkom At; Schuur van
(hoek Molen wen-Ximiwesiuisorweg),
Aauvaikff: Zulerdairmiddae t .Vlei IBM II uur precies.
f 7m
Zttal open 2 uur.
Geen toejfanp bededen Mi jaren. ij
