Georganiseerd verzet in de
Wieringermeer
Historisch Genootschap
Wieringermeer
Pier Montsma
Over het ondergrondse verzet in de polder is veel bekend en ook in diverse Kronieken besproken.
Ook de inundatie is meerdere malen aan bod gekomen. Desalniettemin een poging om een en
ander op een rijtje te zetten. Hopelijk komt u zaken tegen die u nog niet wist of die meer inzicht
geven in wat er in de periode 1940-1945 gebeurd is.
De verzetsgroepen
Vrij snel na de capitulatie van Nederland werd
de OD (Ordedienst) opgericht. Deze bestond
voornamelijk uit (oud-)militairen en stelde zich
tot doel om na de oorlog de orde te handhaven
en behulpzaam te zijn bij de ontwapening
van de bezetter. Het land werd verdeeld in
gewesten, districten en rayons. Noordhollands
Noorderkwartier (boven het IJ) was district 11
waar ook de Wieringermeer onder viel.
Vanaf eind 1940 was de OD ook hier actief
en groeide in West-Friesland uit tot 250 man.
Klaas Postema was een der grondleggers van
het OD-verzet in de Meer. Andere leden waren
o.a. schoenmaker G. Bronner en dokter A.
Hoogkamer; ook Sicco Mansholt en A.C. de
Graaf waren zijdelings betrokken. De OD
heeft zich vooral met inlichtingenwerk bezig
gehouden.
Vanaf het najaar 1942 kwamen de Landelijke
Organisatie voor hulp aan onderduikers (LO)
en de Knokploegen (KP) tot stand, op initiatief
van ds. F. Slomp en zijn echtgenote, toentertijd
woonachtig in Heemse bij Hardenberg. De
LO verleende steun aan onderduikers, regelde
distributiekaarten, valse persoonsbewijzen enz.
De KP overviel daartoe distributiekantoren,
verdonkeremaande bevolkingsregisters en
bevrijdde gevangenen.
Begin 1943 werd de LO ook in de polder actief.
Bekende namen in dit verband zijn A.C. de
Graaf, Gerrit Blaauboer, Catrinus Douma, Sicco
Mansholt en J.W.J. Aalders. De consistorie van
de Gereformeerde Kerk van Slootdorp diende
vele malen als vergaderplaats. In september
1944 (na Dolle Dinsdag) werd vanuit
Londen verordonneerd dat de verschillende
verzetsgroepen moesten samenwerken en
werden de Binnenlandse Strijdkrachten (BS)
opgericht, onder bevel van Prins Bernhard.
Standbeeld voor ds. F. Slomp (Frits de Zwerver')
in Heemse
26ste jaargang 2018/2, nummer 80
