Bezetting en beginnend verzet
een aangeboren eigenschap. Dus niet moeilijk.
Blijven discussiëren hoort er ook bij. Een mooi
voorbeeld is deze brief:
Middenmeet, 3 oktober 1942
De plaatsvervangend directeur Winterhulp Nederland van de Wieringernieer.
Weledele Heer,
In de eerste plaats deel ik Ij mede, dat m'n dochter die U uitgenodigd heelt voor
bespreking collecteren Winterhulp niet meer thuis is, als zijnde gehuwd; ten tweede dat
Uw circulaire over geven Winterhulp in 'I ongerede is, maar dat wij van jongs al als
Gereformeerden gewoon zijn te doen, niet alleen aan Winterhulp maar 't gehele jaar door
onze nooddruftigen onderhouden, zij particulier of via instellingen van Weldadigheid,
Barmhartigheid en via onze belastingen aan Burgerlijk Armbestuur en bij extra nooden
ons ook niet onbetuigd hebben gelaten.
Wij hoopen steeds op dezelfde voet voort te gaan en voelen ons daarom niet
aangetrokken dit via de Winterhulp te doen. Bovendien is armoede niet met geld te lenigen,
maar door waren, die zijn er niet practisch. Mijn inziens lijkt het mij dan beter de pachters
maar voor te schrijven, wat er bij moet voor dit doel
sportverenigingen werd op die manier racisme
en buitensluiting bestreden.
In februari 1943 werd door alle kerken vanaf
de kansel de inhoud
van een brief aan de
Rijkscommissaris
voorgelezen. Met
name de opsomming
van rechteloosheid
en de voorbeelden
daarvan laten niets aan
duidelijkheid over.
Hoogachtend,
Gewoon nee zeggen maakt minder indruk
De beslaglegging op fietsen, paarden, sieraden
of radio's leidde bij heel veel Wieringermeer-
bewoners tot het
Een ander voorbeeld
(zie op de volgende
pagina), uit het
jaarverslag over
1941 van de CJBTB
(Christelijke Jonge
Boeren en Tuinders Bond), blijkt dat tijdens
bijeenkomsten of vergaderingen redelijk
verbergen van
bedoelde goederen.
Bij controle werden
ongeïnteresseerd
de schouders
opgehaald. Negeren
hoort overigens ook
in dit rijtje thuis.
In de jaarverslagen
uit de oorlogsjaren
van de meeste
organisaties in
de polder kun je uit het voorwoord van de
voorzitter of de secretaris, dominee of pastoor
tussen de regels door goed lezen dat de
schrijver het met de bezetter ernstig oneens
is maar dat te duidelijke bewoordingen
achterwege moeten blijven om niet als ophitser
op het matje te worden geroepen. In wezen
allemaal vormen van stil maar duidelijk verzet.
Belangrijk verzet zelfs. Het is namelijk die
vorm die bij veel gezinnen de lijn tekende
waarlangs een weerstand tegen het fascisme
voor groot en klein heel duidelijk getoond en
gevormd werd. Ook op scholen en kerken en
De Kerken hebben reeds gewezen op
de toenemende rechteloosheid
het ten doode vervolgen van Joodsche medeburgers
het opdringen van eene levens- en wereldbeschouwing, die lijnrecht
in strijd is met het Evangelie van Jezus Christus
den verplichten arbeidsdienst als nationaal-socialistisch opvoedings
instituut
het aantasten van de vrijheid van het Christelijk onderwijs;
het gedwongen tewerkstellen van Nederlandsche arbeiders in
Duitschland
het ter dood brengen van gijzelaars
het gevangen nemen en het gevangen houden van velen, o.a, van
vrijuit werd gesproken over de situatie. De
senioren van de landbouw-organisaties waren
ondertussen al verplicht ondergebracht bij
'de Landstand'. Dat betekende in de praktijk
dat de landbouworganisaties ophielden te
bestaan; vrijwel geen boer ging meer naar
een vergadering. Het begon allemaal bij het
inperken van de vergadervrijheid.
Om te mogen vergaderen diende men
schriftelijk een verzoek daartoe te richten
tot de Hoogedelgestrengen Heer Procureur-
Generaal fungerend Directeur van Politie
bij het Gerechtshof te Amsterdam. Als die
26ste jaargang 2018/2, nummer 80