Ingebracht en uitgelicht
Zomaar een sleutelbos
Historisch Genootschap
Wieringermeer
Marieke Roos
Op zoek naar een passend 'ingebracht en uitgelicht'-voorwerp voor deze Kroniek wees één van de
dames van de archiefgroep me op een doos met het nummer 111 erop. In de doos zat een kaartje
met daarop: '1-1943. Het gemeentebestuur stelt een evacuatieplan op i.v.m. de oorlog. In april
krijgt de bevolking instructies. Er wordt een wijkcommandant aangestelden in geval van een
evacuatie moeten de sleutels bij hem in bewaring worden gegeven in de z.g. sleutelzakjes.'
Maar het sleutelzakje ontbrak. Een sleutelbos
zat er wel in. In de computer staat onder object
00967 het volgende: 'Zakje 1944, afmetingen
7-21 cm., voor huissleutels i.v.m. evacuatie. Voor
groepsleider A.Wierts, wijk 111, groep 10, Kwel-
weg. Schenking J.Wierts.'
In de uitgave 'De Inundatie 50 jaar na dato' van
het Genootschap staat dat al in december 1943
door het Gemeentebestuur een commissie voor
de evacuatie van de bewoners van de Wieringer-
meer is ingesteld. De polder werd verdeeld in
diverse wijken. Aan het hoofd van iedere wijk
werd een groepsleider aangesteld. Deze man had
de taak om, als de tijd daar was, de bevolking te
waarschuwen. Daarna was het de bedoeling dat
iedereen binnen een nader aan te geven tijdsduur
G I
zich moest melden op een aangewezen verzamel
plaats. Daar moest men de sleutels inleveren en
gezamenlijk vertrekken. Op eigen gelegenheid de
gemeente verlaten was verboden. Alle beschikbare
vervoermiddelen moesten ter beschikking worden
gesteld aan de leiding. Wat je wel en niet mocht
meenemen werd nauwkeurig beschreven.
Midden april 1945 kwam het zover. We weten
allemaal hoe het gegaan is. De Wieringermeer-
ders moesten huis en haard verlaten. Maar van
al die plannen kwam niet veel terecht. De verza
melplaatsen zijn nooit bezocht en de verkregen
papieren zakjes met sleutels zijn niet ingeleverd
bij de groepsleider. Hoeveel gezinnen zouden dat
anders wel gedaan hebben? Zomaar je sleutels
van je huis inleveren? Wat gebeurt daarmee? En
wanneer krijg je ze terug?
Deze sleutelbos staat voor het thuis wat men had
tot 17 april 1945. En waarvan men, in het ver
trouwen er na verloop van tijd weer in te kunnen
trekken, de sleutels meenam naar het evacuatie
adres. Zo te zien geven deze sleutels toegang tot
diverse kasten, een geldkist(?), een voor- en een
achterdeur.
Mevrouw Rispens vertelde me een tijdje geleden
dat haar moeder één kast vol had gestopt met
mooie spullen, de deur op slot had gedaan en de
sleutel meenam. Helaas, het huis overleefde de
onderwaterzetting niet. Het enige wat overbleef
was de sleutel. Zeer waarschijnlijk is het met deze
hele bos hetzelfde vergaan.
25ste jaargang 2017/1, nummer 76
