Paardenkracht in de tuinbouw
paard gewoon onmisbaar! Werken met
paardenkracht lag voor de hand: hij was
ermee bekend en het was betaalbaar. In
die eerste jaren verbouwde mijn vader
rode en witte kool, aardappelen, worte
len en rode bieten. Alles ging naar de
veiling in Medemblik. Verder tarwe,
haver, gipskruid en in 1944 ook tabak.
Al onze achtereenvolgende paarden
droegen de naam Nellie. De paarden
waren regelmatig drachtig, de veulens
waren voor de verkoop, een welkome
bijverdienste.
Toen in april 1945 de dijk werd opge
blazen, ik was zowat een jaar, kon ons
gezin met paard en wagen vol met
spullen en kinderen naar Opperdoes
het water ontvluchten. Ons onderdak
was de schuur van Opa en Oma Zwaan.
Mijn ouders wilden na de eerste rit nog
een keer terug de polder in, gingen
ook op weg, maar bij Medemblik stond
zoveel water dat ze dat niet aangedurfd
hebben. En het paard was ook nog hoog
drachtig, er was geen andere keuze dan
omdraaien en terug naar Opperdoes.
Voorjaar 1946 kon er weer geteeld
worden, we gingen wonen in een nood
woning. Voor het vee - bij ons: een paar
koeien en een paard - maakten vader
Zwaan met buurman Jan Brugman van
strobalen een noodstal voor gezamen
lijk gebruik. Bij Addens aan de Oos-
terterpweg stond nog een kapschuur
overeind, daar konden wat materialen
opgeslagen worden. Ook hier werd met
strobalen de schuur dichtgemaakt.
Zo rond mijn tiende jaar mocht ik re
gelmatig lopend met het paard naar de
hoefsmid voor nieuwe hoefijzers: Jan
van den Bovenkamp aan de Havenweg
in Wieringerwerf Zuid. Zo ging ik op
een dag met onze kreupele merrie naar
Bovenkamp vanwege rotstraal, een
ontsteking onder de hoef. Nellie vond
de behandeling in de travalje natuurlijk
niet fijn. Ze kon vanwege de pijn flink
slaan. Bovenkamp had daar een truc
voor: hij trok een zeil onder de buik en
hees Nellie omhoog. Met de benen los
van de grond kon ze niet meer slaan.
De remedie bestond uit schoonmaken
van de ontstoken plek, tussen de hoef
en het ijzer werd een plaatje gezet
zodat er geen vuil meer bij kon. De
wond kon zo genezen en dichtgroeien.
Een paar weken later werd het plaatje
verwijderd.
Precies weet ik het niet meer maar
rond mijn twaalfde jaar kreeg Nellie
onderweg naar huis een hartstilstand
en viel op de grond. Meteen werd David
Willig, de noodslachter uit Slootdorp,
gebeld. Het zou heel goed kunnen dat
op woensdag in de Wieringermeerbode
een advertentie stond van Willig:
zaterdag vlees te koop. Daar kon het
Vader Zwaan
en de 5-jarige
Jan, 1949
^:w|iP3SI
24ste jaargang 2016/3, nummer 75
