Strijdbaar leven
lijke gasfabriek werk vond. In de begin
jaren dertig werden de rijken steeds rij
ker en de armen steeds armer. Er kwam
een tegenreactie, het fascisme kwam op.
Trien kwam op voor de werkelozen en
werd in 1935 staking leidster. Ze vond
dat de vrouwen ook mee moesten doen.
Trien besloot samen met het Comité van
Actie om een sitdown-actie van 24 uur
te organiseren en daar de vakcentrales
bij te betrekken.
"De mannen moeten nu staan voor hun
rechten" aldus Trien. In 1936 pikten ze
het niet meer en eisten dat het rouleer
systeem van vier weken werk en vier tot
acht weken steun verdween. De voortdu
rende bezuinigingen van minister Colijn
deed ook geen goed. Ook het misbruik
van de ploegbazen van de Heidemij was
een doorn in het oog. De afschaffing van
kolenbonnen, laarzengeld en huurbe-
slag deden geen goed. Op 23 april 1936
legden 400 werkelozen op Wieringen
het werk neer. Dit gaf op 24 april een
kettingreactie in Medemblik, Hoorn,
Enkhuizen en Hensbroek, waar 700
tot 800 man het werk neerlegden. Op
25 april was er een grote demonstratie
in Hoorn onder leiding van Trien. De
burgemeester van Hoorn erkende haar
niet als stakingsleidster.
Er trokken 800 man door Hoorn met
vrouw en kinderen. Het was een brede
beweging, die uniek was voor die tijd.
Niet alleen Links maar ook de socialis
ten, de democraten, de katholieken en
de christelijken deden mee. De arbei
ders die niet meededen werden be
schermd door de politie. Deze werkers
werden ook wel 'duikboten' genoemd.
De minister reageerde meteen en de
stakers zouden een half jaar geen uitke
ring krijgen. De tocht naar Medemblik
- Enkhuizen werd tegengehouden. Ze
kregen steun van de middenstandsbond.
De bonden en partijen bemoeiden zich
er mee. De communisten beginnen te
"wroeten" en Trien begint te aarzelen.
Het staken tegen de overheid was lastig.
De steun elders in het land bleef uit. De
uitkering bedroeg vier gulden en veertig
cent per kind en werd grotendeels in
bonnen uitgekeerd. Trien bleef nog
betrokken bij andere acties, maar de
animo hiervoor liep hard terug. Op 10
mei was er in Hippolytushoef maar een
groep van dertig man aanwezig. De bon
den en gemeenten bleven zich inzetten
voor verbetering. Ondertussen liep het
ontginningswerk af en stond de oorlog
voor de deur. De economie leefde op en
de arbeiders keerden terug naar waar ze
vandaan kwamen.
Every face has a name.
Trien werd als verrader betiteld. In 1940
werden de partij en vakbond verboden
en zette zij zich in voor het links verzets-
front. Bovendien hield zij zich bezig met
de illegale bladen en deed mee aan de
Februaristaking van 1941. In 1942 werd
de groep verraden en de mannen gefu
silleerd. Trien werd opgepakt en zat drie
jaar in het concentratiekamp Ravens-
brück. In 1945 werd ze bevrijd door het
Zweedse Rode Kruis. Ze zat nog vijf jaar
in het hoofdbestuur van de NVSH en
was erelid. Zelfs is ze lid geweest van de
PSP Hoorn, later Progressief Hoorn. In
1962 nam ze na dertig jaar afscheid van
de NVSH. Ze stierf op 94-jarige leeftijd
in 1986 in een verzorgingshuis.
In de loop van 2017 komt er een boek
uit over het leven van Trien de Haan
van de schrijver Bart Lankester
Meer informatie:
www.wieringermeergeschiedenis.nl
Opmerking:
Volgens verschillende informatiebronnen is
Trien de Haan overleden in 1986 (14 februari):
1. Every face has a name en
2. Zwagerman, Trijntje (1891-1986) -
Resources Huygens ING
24ste jaargang 2016/1, nummer 73
