Trouwen
Historisch Genootschap
Wieringermeer
Marieke Roos-van Riel
Ditmaal staat de Kroniek in het teken van "trouwen in de Wieringermeer". Omdat er in
deze Kroniek diverse goed onderbouwde verhalen zijn geschreven hierbij eerst wat losse
opmerkingen over het het instituut trouwen.
Er wordt momenteel door een speciale com
missie hard gewerkt aan de voorbereidingen
voor de fototentoonstelling "Trouwen in de
Wieringermeer" die eind mei in de Cultuur-
schuur zal plaats vinden. Dit gaat dus over
de bruidsparen die in onze polder in de echt
werden verbonden. We zien het al voor ons,
de hele ruimte vol met in de meeste ge
vallen), jonge mannen in keurige donkere
pakken, al of niet met hoge hoed, en jonge
meisjes, gehuld in wolken kant en tule. Daar
hadden ze al jaren van gedroomd!! De dag
van hun leven! In veel gevallen voor het eerst
onder moeders vleugels vandaan. Een eigen
huishouding. Hoewel het in sommige streken
van ons land nog niet zo lang geleden is dat
moeders pappot ingeruild werd door die van
de schoonmoeder.
In een bestaan waar het voorzien van voedsel
en onderdak moeilijk gecombineerd kon wor
den met het grootbrengen van kinderen, was
al sinds de oertijd, de meest logische vorm van
leven, om gezamenlijk de taken te verdelen. Zij
die de kinderen baarde zorgde daar ook voor.
Op hun beurt werden zij weer verzorgd en
beschermd door de vader. Natuurlijk is dit kort
door de bocht: in de praktijk bestond er een
ingewikkelder verband met familie, buren etc.
Wanneer een jongen en een meisje besloten sa
men verder te gaan; gingen trouwen; werd het
nodig bevonden deze afspraak ten overstaan
van de gemeenschap te bekrachtigen. Daarna
zou de gemeenschap er ook op toezien dat de
afspraak gehandhaafd blijft.
In de lage landen bestonden er verschillende
manieren om te trouwen. Allereerst was daar
de kerk. Dit instituut was de aangewezen weg
om de band te laten bezegelen. Het maakte
het huwelijk wettig, zowel voor God als voor
de staat. Toen in 1811 de Burgerlijke Stand
ingesteld werd moest elk paar apart "voor de
wet" trouwen.
Voor velen werd dat als een zakelijke aange
legenheid gezien hetgeen op enig geschikt
moment gebeuren moest. Daarna werd er veel
tijd, geld en aandacht besteed aan het "echte"
huwelijk. Waarbij het in vele kringen gebruik
was dat de familie van de bruid opdraaide
voor de kosten van het feest. Dat leverde nogal
eens schulden op. Bij families die ver van de
dorpen woonden, weinig met de kerk hadden
en weinig in de bewoonde wereld kwamen en
arm waren was het eenvoudiger; men trouwde
"over de puthaak". Al was het onwettig; in hun
gemeenschap gold het wel. Folkloristische
j-
Foto:"Das Brautreliëf", boven een deur van de Kapellen-
kirche in Rottweil (Zuid Duitsland). Gebouwd tussen
1330 en 1350.
24ste jaargang 2016/1, nummer 73
