van één van de Spitfires fluiten, direct gevolgd
door de Spitfire die laag over de weg vloog.
Als Feitsma me niet had teruggeroepen had
ik het misschien niet overleefd. Er zijn bij dit
incident geen slachtoffers gevallen. Eén van
de Spitfires verloor tijdens het overvliegen
een band mitrailleurkogels die door een
karretjesman werd meegenomen.
Onderduikers ondergronds.
Er waren op de boerderij enkele onderdui
kers, hoeveel precies heb ik nooit geweten.
Het moet in maart 1945 geweest zijn dat er
weer eens razzia's door de Duitsers dreigden,
zodat het nodig gevonden werd een goede
onderduikplaats voor de nacht te creëren.
Daartoe werd helemaal achter op het land,
ongeveer een km vanaf de boerderij, een kuil
in de grond gegraven die werd afgedekt met
een grote schuurdeur. Stro erin en er was een
perfecte schuilplaats waarin bij noodgevallen
ondergedoken kon worden en waar voor de
zekerheid 's nachts maar vast werd geslapen.
Dat was de bedoeling tenminste, maar het was
toen bijzonder slecht weer, koud en vooral nat.
Ik geloof dat ze er maar één nacht hebben
doorgebracht, toen was de lol eraf.
Eén van de onderduikers kende ik uit Amster
dam; hij was van plan doopsgezind predikant
te worden en was nogal onhandig. Eén van de
knechten van Feitsma vond dat de dominee
paard moest leren rijden en vertelde hem dat
dat helemaal niet moeilijk was, vooral niet zon
der zadel op een breed Zeeuws trekpaard van
de boerderij. De dominee werd op het paard
gehesen waarna een tik op het achterwerk
van het paard het beest op een drafje zette tot
groot vermaak van de omstanders. De ruiter
bracht het niet ver, maar is toch weer heelhuids
op de grond gekomen.
Heinz sind Sie fertiq
Op een avond om een uur of negen, het was
al donker, dus het moet in maart '45 geweest
zijn, kregen we bezoek van twee Duitse
militairen. De persoonsbewijzen werden
gecontroleerd; Eelke en mij sloegen ze
over, we zagen er kennelijk te jong uit. Toen
wilden ze het woonhuis controleren op onder
duikers. Eén van de soldaten bleef beneden
in de kamer, wij moesten bij hem blijven. De
ander zocht het hele huis door en bleef nogal
lang op de bovenverdieping rondsnuffelen.
Dat duurde de soldaat beneden kennelijk te
lang, zodat hij aan de kamerdeur riep: "Heinz
sind Sie fertig?". "Ja" was het antwoord, en
Heinz kwam weer beneden. Met een
"Auf wiedersehen" verdwenen ze weer in het
donker. Er waren op dat moment geen onder
duikers. "Heinz sind Sie fertig" werd daarna
een standaarduitdrukking.
Dit voorval was wel de reden dat Feitsma
mij opdracht gaf om mijn persoonsbe
wijs in de grond te begraven omdat ik als
bijna 17-jarige in aanmerking zou kun
nen komen om graafwerkzaamheden voor
de Duitsers te moeten verrichten.
Ik heb dus het persoonsbewijs in een klein
blikken busje gestopt en het
busje vlak naast één van de po
pulieren die het boerderij erf
omringden, begraven. Twee jaar
later toen de Wieringermeer
na de onderwaterzetting weer
droog was komen te staan, heb
ik het busje weer opgegraven.
Het was nagenoeg geheel
verroest. Van het persoonsbewijs
was niets overgebleven, alleen
het speciale papiertje waarop
de vingerafdruk stond was nog
als nieuw.
41
Kroniek no. 62, 20' jaargang, 2012/2
Dorsen onder de kapschuur 1940)