FOTORUBRIEK
Bovenstaand ziet u een afbeelding van het ontwerp van Hildo Krop voor het Monument op de
Afsluitdijk: steenzetters die basaltblokken plaatsen. In 1935 werd het bronzen reliëf geplaatst
bij de ingang van de toren. De drie steenzetters symboliseren de krachttoer van de aanleg van
de Afsluitdijk. Bekend geworden is ook de tekst boven het reliëf: "Een volk dat leeft bouwt
aan zijn toekomst". Een foto van het reliëf vindt u op de volgende pagina.
Op 23-12-2011 publiceerde het NRC Handelsblad enkele foto's van de Russisch-joodse
fotograaf Roman Vishniac. Men had kort ervoor ontdekt dat deze foto's in Nederland genomen
moesten zijn. Op een van de foto's staan drie mannen op klompen, die op een berg keien
staan; door die klompen werd de link met Nederland gelegd. Het bleek om foto's te gaan,
genomen in 1939 in het Joods Werkdorp in de Wieringermeer. Het is zeer waarschijnlijk dat
Vishniac zich voor de foto hiernaast heeft laten inspireren door de gedenkplaat van Hildo
Krop op het Monument, daarvoor is de gelijkenis te opvallend.
Waarom deze fotograaf naar Nederland kwam is niet bekend. Vishniac maakte voor de oorlog
voor een joodse instelling (het JDC) een fotoreportage van de joodse gemeenschappen
in Oost-Europa. Het JDC had contacten met de Stichting Joodse Arbeid en die laatste liet
reclamefolders maken met daarin foto's van het leven in het Werkdorp. Waarschijnlijk heeft
Vishniac toen de opdracht gekregen een aantal foto's te maken.
De tekst "Een volk dat leeft bouwt aan zijn toekomst" komt in verband met de geschiedenis
van het Werkdorp nogal wrang over.
Kroniek no. 59, 19e jaargang, 2077/2
38
