Kroniek no. 50, 7 6e jaargong, 2008/2
bussen vol met Duitsers in burgerkleding
voor bij het gemeenschapshuis, in een
particuliere auto arriveerde even later in
hoogsteigen persoon Willi Lages, één van
de latere "drie van Breda", vergezeld van
Klaus Barbie, die "de beul van Lyon" zou
worden. De werkdorpers, het waren er toen
ruim 300, werden per sirene verzameld, in
carré gezet en geteld. Eén van de
werkleiders van de afdeling landbouw, de
Nederlander A.C. Kemmeren,
onderhandelde 60 leerlingen uit: deze
mochten in het Werkdorp blijven voor het
behoud van de voedselvoorziening. Dus de
leerlingen van land- en tuinbouw. Hij moest
ze ook selecteren. Hij kende ze. Hij liep
langs de rijen. Uitstel is een kans. Hij wist
van Lothar z'n situatie. Lothar verhuisde
met 59 andere werkdorpers naar het
gemeenschapshuis vanwaar ze zorgden
voor de lopende zaken. Alle andere
werkdorpers werden naar Amsterdam
vervoerd en - verrassing! - vrijgelaten. Niet
veel later werd een deel van hen toch onder
valse voorwendsels uit hun schuilplaats
gelokt en kansloos naar Mauthausen
gedeporteerd. Wie weet zat Gitta toen met
de baby, nog maar 5 maanden oud, bij haar
schoonmoeder in Amsterdam.
in augustus 1941 wordt het werkdorp
definitief gesloten. Lothar wordt in
augustus in Huizen ingeschreven als
"tuinder", eerst bij weduwe D. aan de
Hooghuizenweg. Als hij zich er zeker
genoeg voelt, komt Gitta met Gabize krijgt
van Gertrud haar Madlerkoffer mee. Of was
die koffer nog van de familie Cahn die in
februari 1940 naar de V.S. vertrokken was?
Twee maanden later zitten ze achter
Patrijslaan, toen nr. 1, in het tuinhuisje De
Kwartel. Gitta is inmiddels weer in
verwachting. Hun tweede kind, Judith
Ursula Lea Leyser, Ürsel", wordt op 23
januari 1942 in Naarden geboren. De vraag
blijft open hoe ze precies in Huizen terecht
zijn gekomen. Zou Joop Westerweel uit
Loosdrecht een rol hebben gespeeld?
Huizen ligt niet ver van Amsterdam-Zuid; de
fietsafstand was geen probleem. "Ach
Mutti, we zitten vast ruimer daar, Huizen is
vlakbij, ik ben zo hier..." Zoiets. De
plaatsing zelf kan gebeurd zijn via de
Landelijke Hulp aan Onderduikers. Piet Kos,
als hoofd van de afdeling L.O., zal voor dit
passende onderduikadres hebben gezorgd:
een tuinder bij een bioloog. Maar Lothar
duikt niet echt onder! Hij wordt in Huizen
officieel ingeschreven. Lothar was een
geschoolde arbeidskracht. De dochter van
De Wette vertelt dat Lothar in Huiyen
werkte in de tuin van de familie R. aan de
Bikbergenweg. Wie weet, ook nog elders?
Stil zat hij dus niet. De Wette kocht samen
met Lothar twee drachtige geiten om de
melkvoorziening voor het gezin veilig te
stellen. Het halve theekopje geitenmelk per
dag was echter een flop. "Ze zijn helemaal
niet drachtig", wist een Huizer
geitenfokker. Twee kleintjes bewezen het
deskundige ongelijk.
Verhaaltjes als deze klinken geruststellend.
De mensen letten bovendien goed op
elkaar in die buurt. Bij elk onraad werd
gewaarschuwd en kon men wegduiken.De
natuur is er ruim en prachtig. Het Gooi
toont zich rond de Sijsjesberg in al zijn
glorie, in elk seizoen. Met z'n drieën maken
ze daar een zomer, een winter en met z'n
vieren een lente mee: twee jongeren en
twee kinderen. Ze zullen er, hoop ik,
gelukkig zijn geweest. Lothar met z'n
krullenkop en zijn energie, de bleke,
zwangere Gitta met haar zwarte haar. Niet
gerust. Wel gelukkig.
Maar onverbiddelijk is hun lot. In november
1941 vervalt de Duitse nationaliteit van
Duitse joden. Ze worden staatloos. Op 20
28
