Kroniek no. 50, 16e jaargang, 2008/2
Het gevonden snoeimes van Lothar Leyser, dat
In Huizen aan de Patrijslaan heet het kind
van Lothar en Gitta Gabi. Gabriele Rebekka
werd op 27 oktober 1940 geboren. In
Amsterdam. Natuurlijk. Dichtbij moeder, nu
grootmoeder Gertrud Schwarz in de
Dintelstraat; dichtbij haar overgrootouders.
Van Gabi als enige hebben we uit die tijd
twee kleine foto's. Zwartwitkiekjes met
witte ribbelrand. Op één ervan zit ze buiten,
voor het raam van het huis aan de
Patrijslaan op de knie van de heer W. H. de
Wette, de eigenaar. Ze is warm aangekleed.
De bomen zijn nog kaal. Ze houdt haar
linker arm om zijn hals en kiekeboet naar
wie? Lothar? De Wette was leraar biologie
aan de Gooische HBS te Bussum, een
natuurman, vandaar die andere foto in de
tuin, waarop De Wette, klompen aan,
zittend op de aarde, Gabi laat zien hoe hij
aardappels schilt. Samen met zijn vrouw en
andere buurtbewoners rond de Sijsjesberg
zette hij zich in voor mensen die door de
oorlog in de knel kwamen. Er was moed
nodig om het voor joden op te nemen.
Vooral voor Duitse joden. Die gedroegen
zich immers als... Duitsers! Van De Wette
wordt verteld dat ook hij uit protest een
jodenster ging dragen, toen dit op 29 april
1942 verplicht werd gesteld. De foto's
moeten genomen zijn in het vroege
voorjaar van 1942; in elk geval ruim vóór 13
gebruikte in bet joodse werkdorp Nieuwesluis.
juli 1942, de dag dat De Wette voor
anderhalf jaar als civiel gijzelaar
geïnterneerd werd.
De kleine Gabi bij meneer De Wette
op school in de tuin aan de Patrijslaan.
Na zijn huwelijk en na de geboorte van zijn
dochter kan Lothar niet weg uit Nederland.
Hij moet in het werkdorp blijven. Maar niet
lang meer. De Duitse reactie op de februari
staking van 1941 zette de toon. Al eerder
hadden de Duitsers het plan opgevat het
werkdorp te ontruimen, nu zetten ze door.
Op de ochtend van 21 maart 1941 reden
27
