BOEKBESPREKING
75e jaargang 2007/ 1, nr. 46
12. Door vervuiling van het water zal het
IJsselmeer als visterrein niets hebben te
betekenen.
13. Het probleem van de ontwatering der
omliggende provincies wordt door de
drooglegging niet opgelost.
14. Het probleem van overbevolking en
werkeloosheid worden door deze
onderneming evenmin opgelost.
15. De voedselvoorziening - en vooral in
oorlogstijd - zal door deze maatregel
eer verslechteren dan verbeteren.
16. We worden beroofd van een gezond,
smakelijk en voedzaam volksartikel dat
niets kost en gelijk staat met vlees.
17. De Zuiderzee is door haar geringe
diepte ongeschikt voor grote stoom-
visserijen. Rederijen of maatschappijen
hebben daar geen reden van bestaan.
Zuiderzeevissers zijn allen kleine,
Door Bas Sleeuwenhoek. Uitgegeven door
De Grintfisker te Schiedam in 2006.
Wrakken tussen opschietend graan, aan
gespoelde kadavers van bruinvissen,
verlaten rokerijen: overat zag je het einde
van de Zuiderzee. Bas Sleeuwenhoek trok
langs het IJsselmeer en interviewde meer
dan honderd kustbewoners over de aanleg
van de Afsluitdijk. Wat veranderde er in het
landschap toen door de aanleg van de
Afsluitdijk eb en vloed verdwenen?
zelfstandige mensen, die nooit staken
en flinke zeevaarders kweken; een
zelfde slag mensen als de kleine land
bouwers, die op een boerderijtje met
hard werken vooruit trachten te komen,
welke bedrijfstak door de regering wel
wordt gesteund. Door de Zuiderzee
droog te leggen worden we, wat de
visvoorziening betreft, geheel afhan
kelijk van de Noordzee, die in oor
logstijd versperd is door de mijnen en
waar in vredestijd de stakingen niet van
de lucht zijn.
18. Het droogmaken van de Zuiderzee is en
blijft een gevaarlijke onderneming, die
voor heel Nederland de meest nood
lottige gevolgen kan hebben.
Wjd.
Zout wordt zoet, de haring en ansjovis
sterven uit en het leven neemt een
wending. Heel wat vissers worden brug- of
sluiswachter, dijkwerker of arbeider en
visserskinderen trekken naar de fabrieken.
Op 28 mei 1932 om 13.02 uur liep Grietje
Bosker uit Hippolytushoef als eerste over
de gesloten Afsluitdijk. Sindsdien kreeg
Nederland er met de Zuiderzeepolders een
'twaalfde provincie' bij. Hoe beleefden de
bewoners van de oude kust de afsluiting
van hun Zuiderzee? Wat is er nog over van
de plaatselijke gebruiken en tradities? Het
Schrale Eind voert langs eenmanshaventjes
in Gaasterland, het laatste Zuiderzeeduin
op de Veluwe en brakke akkers in de
Wieringermeer. De reis begint en eindigt in
Laaksum, vlakbij de plek waar ingenieur
Adriaan Huët in de 19de eeuw een
afsluitdijk plande: een dijk die nooit werd
aangelegd.
In deze rubriek wordt een korte samenvat
ting gegeven van de inhoud van een boek
dat in het archief van ons Genootschap
voorkomt. Deze keer
"Het Schrale Eind, een reis langs de
bedwongen Zuiderzee"
41
