WIRON ZOALS HET EENS WAS
"Het was tijdens een januaristorm in 1016, toen de gebieden ten westen van
de "Flita", een betrekkelijk smalle vaargeul tussen Friesland en Holland,
verloren gingen. De huidige Wieringermeerpolder, Anna Paulownapolder,
Koegras, Wieringerwaard, Zijpe en de gehele landstreek benoorden
Wieringen werden een prooi van de waterwolf. Van het eeuwenlang zo
belangrijke Wiron bleef slechts Wieringen als een betrekkelijk klein eiland
temidden van de maar al te dikwijls opkomende stormvloeden over.
Hiermede was een gebied rijk aan historie verloren gegaan. Ten zuiden van
Wieringen strekte zich tot aan Aartswoud, Hoogwoud en Barsingerhorn een
groot bos uit, genoemd het Kreilerwoud. Het gehuchtje de Kreil bij
Barsingerhorn herinnert nog aan deze naam. De kerk van Oosterland op
Wieringen, de oudste van de kop van Noord-Holland, daterend van ongeveer
900, stond destijds bekend als de kerk van het Kreilerwoud.
Wieringen en Medemblik waren toen nog rechtstreeks met elkaar verbonden
door de Koningsweg, waarvan we nog een gedeelte op Wieringen kennen.
Vanaf Medemblik liep deze weg met een kleine bocht ten oosten van
Medemblik ongeveer parallel met de tegenwoordige Wieringermeerdijk naar
't Graafschap Texla, nu Texel en Vlieland. Aan deze weg lagen ook de twee
Koningsburchten, één ten noorden van Medemblik en de andere aan de
zuidkant van Wieringen. (Men moet hierbij de eerste burcht niet verwarren
met het thans nog bestaande Radboutkasteel in Medemblik.) Die bij
Medemblik, gelegen aan het Lekerdalmeer, tegenover het gemaal Lely
buiten de Wieringermeerdijk, is geheel door de zee overspoeld. Van de
burcht te Wieringen zijn bij de inpoldering van de Polder Waard Nieuwland
nog de funderingen aangetroffen. De grond waarop het kasteel stond
ongeveer 1 km ten noorden van de brug bij de Poldersteiger, staat thans nog
bekend als "de Burge".
Op nog geen 2 km ten oosten van Wieringerwerf stond eens de voorganger
van deze twee kastelen, de "Oude Burcht". Deze burcht lag tussen de dorpen
"Woudbrugge" aan het Woudbruggemeer" (bij Wieringerwerf) en "Gangel"
(bij de haven de "Oude Zeug".) Bij de verkaveling van dat gedeelte van de
Wieringermeer werden massa's keisteentjes gevonden, die gediend hebben
tot deklaag van de weg, waarover het verkeer tussen de dorpen
Woudbrugge en Gangel werd onderhouden. Ook van de zware bomen die
zich aan de woudrand langs de Koningsweg verhieven werden nog resten
aangetroffen waartegen de zware graafmachines het moesten afleggen.
Zo zien we, dat waar thans Kreileroord ligt, zo'n duizend jaar geleden reeds
onze voorvaderen gewoond hebben."
Overgenomen uit de Wieringermeerbode van juli 1956 van de hand van J.J.
Bosker, die op zijn beurt putte uit de onderzoekingen verricht door zijn broer
de heer Okko Bosker. Dit artikel verscheen i.v.m. de bouw van de eerste
woningen in Kreileroord, toen nog "Dorp IV" genoemd.)
32
