DORUS LIST, EEN GROOT PIONIER
Theodorus (Dorus) List is op 29 januari 1900 geboren aan de Kleiweg te
Breezand, alwaar zijn vader een bedrijfje voerde met wat schapen en later
enkele varkens en koeien. Zijn vader heeft, zoals vele anderen, geprobeerd
de schrale zandgronden in die hoek van de Anna Paulownapolder door
middel van infiltratie en bemesting te verbeteren. Als kind en later als puber
heeft Dorus zich steeds willen waarmaken tegenover zijn twee jaar oudere
broer Jaap, die hem maar niet voor vol wilde aanzien, en die weinig
waardering toonde voor zijn klusjes op vaders bedrijf. Daar stond tegenover
dat Dorus met enige afgunst keek naar alles wat broer Jaap al wel kon en
mocht doen als vaders eerste knecht. Deze relatie heeft mede Dorus'
karakter gevormd. Hij was een strebertje, wat eigengereid, en iemand die
niet gauw bij de pakken ging neerzitten, maar steeds door zijn inzet het
tegendeel wilde bewijzen, daarmee -onbewust misschien - zijn broer Jaap
naar de kroon stekend.
Van vaders knecht tot leraar boekhouden
Doorleren na de lagere school was er in die tijd vaak niet bij. Dorus, die een
hekel had aan de schoolbanken, vond dat niet erg. Nu hij van school af was
kon hij alle dagen helpen op het land, Ieren ploegen en melken, daarbij
steeds goed oplettend hoe een ander het deed. Hoewel Dorus dus niet graag
naar school ging volgde hij op aanraden van de burgemeester de tweejarige
tuinbouwavondcursus in Breezand. Vooral de vakken scheikunde en
boekhouden boeiden hem. Na deze tuinbouwcursus volgde Dorus, net als
zijn broer Jaap, de landbouwcursus te Kleine Sluis. Op die cursus ervaart
hij aan den lijve het standsverschil tussen de jongens uit de kleihoek van de
Polder en de jongens van de arme zandgronden in de buurt van Breezand.
Hierin komt later een drastische verandering als de kalkrijke zandgronden
rond Breezand zeer geschikt blijken voor de teelt van bloembollen.
Bollenkwekers uit Zuid-Holand komen in grote aantallen van de Bollenstreek
aldaar richting Breezand. De grondprijzen stijgen daar in enkele jaren van f
200,- naar f 3.000,- per ha. De vader van Dorus begint in die jaren een
loonploegbedrijf om weideland te scheuren voor de bollentelers. Vanwege de
le wereldoorlog (1914 -1918), was er door exportbelemmering een crisis
ontstaan in de bollenteelt. Ter compensatie en verrekening van het
pioegloon krijgt zijn vader land in gebruik dat niet met bollen wordt beteeld.
In dit jubileumjaar van de Wieringermeer is er vol dankbaarheid
teruggekeken naar de mensen die de polder hebben helpen opbouwen. Zij,
de pioniers van weleer, zijn geëerd met een monument te Slootdorp, dat op
4 november jongstleden is onthuld door Koningin Beatrix. Een belangrijke
pionier van de Wieringermeer, die o.i. teveel is onderbelicht, is de werker
van het eerste uur Theodorus List, eens de eerste cultuurboer in onze
polder. Aan zijn leven en werk willen we hier aandacht besteden. Over hem
zou je een boek kunnen schrijven, ware het niet, dat hij dat zelf al heeft
gedaan onder de titel "Een pionier vertelt....", dat als ondertitel meekreeg
"De lotgevallen van Dirk Kunst", (Alias Dorus List, red.)
15
