WIERINGERMEER EN -MINDER"
Is er een plaats of een regio in Nederland waar het goed toeven is? Daar zijn
er ongetwijfeld vele van. Vooral tijdens vakanties kan men wel op plaatsen
komen die als ideaal woon- en leefgebied worden gezien. Maar dikwijls
worden zulke oorden ook gekleurd door de afwezigheid van werk of doordat
het zonnetje schijnt. We hebben dan veelal meer geld te besteden dan thuis
gebruikelijk is en de dagindeling kunnen we zelf bepalen. Geen wonder dat
we - zeker achteraf gezien - vaak met voldoening kunnen terugkijken op een
verblijf in een mooie omgeving.
Is de Wieringermeer een gebied waar het goed leven, wonen en werken is?
Was het dat ook al sinds de drooglegging? Bedenk dan even wel dat we hier
nu niet op vakantie zijn, maar er wonen, werken en samenleven met
anderen. Toch kan ook de vraag of de Wieringermeer nou wel een ideaal
leefgebied is behoorlijk gekleurd worden beantwoord, al was het maar door
de Britse uitdrukking "My house is my castle". Met hetzelfde gemak denk ik
dat dit kan worden doorgetrokken in de zin van: daar waar ik woon en werk,
waar familie en vrienden wonen, daar is mijn ideale woongebied. Daar
weliswaar niets mis mee, maar zó beschouwd woont iedere
Wieringermeerder op de meest ideale plek ter wereld: de Wieringermeer. Dit
lijkt mij evenwel eerder een uiting van aanpassing aan de ontstane situatie
(een boer verhuist zelden) of het getuigt van een zekere dosis
onverschilligheid dan wel dat de mindere kanten toch enigszins worden
verdoezeld of verdrongen.
In deze bijdrage wil ik proberen enige nuanceringen aan te brengen wat
betreft het imago van de polder en zijn bewoners, en dit door de tijd heen.
Voor de goede orde: ik ben geen inwoner van deze gemeente, maar ik heb
er wel vanaf 1939 t/m 1961 gewoond, tot in 1977 er mijn ouders bezocht
en ik ben er tot nu toe bij twee broers en een zus die er wonen af en toe
aangekeerd. Objectief - want ook gekleurd - zullen mijn bevindingen stellig
niet zijn. Niemand hoeft dus mijn indrukken met mij te delen, maar met
sommige daarvan zou men het mogelijk eens kunnen zijn.
Landschappelijke indeling
- Boeren (min of meer verwende boeren?) hebben vanaf de start in de
polder een perfect ingedeeld, gedraineerd stuk grond ter beschikking
gesteld gekregen, voorzien van een splinternieuwe boerderij. Zoals veelal
in het 'oude land' is gebeurd, hoefde in de polder nauwelijks te worden
verkaveld. Wel vonden later samenvoegingen van percelen plaats. Met de
strakke kavelstructuur zijn ook de wegen saai en recht, voorspelbaar tot
aan de haaks daarop staande kruisingen (polderblindheid komt voor).
Hebben - denk ik dan - ambtelijke planners met hun vierkante ogen niets
geleerd van eerder ingedeelde droogmakerijen, zoals bijv. de
Haarlemmermeer?
- De drie oorspronkelijke dorpen liggen wat dicht (te dicht?) bij elkaar. In de
39