ALLIS CHALMERS M. (Een reactie op "de lotgevallen van een
Caterpillar" in de vorige Kroniek.)
In de herfst van 1937 kreeg mijn vader, J.H.Beukema, de boerderij
Wagenpad H48 in pacht toegewezen.
Hij kocht toen meteen de Allis Chalmers M rupstrekker van 34 pk. en twee
4 schaar rondgaande ploegen.
Daarmee ploegde hij zijn eigen bedrijf van 45 ha en daarna nog een heel
stel bedrijven aan het Wagenpad.
Hij had het daar zo druk mee, dat zij dag en nacht doorploegden. Overdag
een volontair op de trekker, en 's nachts hijzelf. Alleen stoppen om brandstof
te tanken en te smeren. Blijkbaar was 's nachts werken in die tijd nog zo
bijzonder, dat "De Telegraaf" er een verhaaltje met een nachtfoto van
maakte toen hij met een hids en drie paarden-cultivatoren aan het werk
was.
In die tijd waren de rupsen nog voorzien van houten klossen om niet teveel
sporen te maken in de zachte zeebodem. Ook alle andere werkzaamheden
werden met de rupstrekker verricht, zoals voor de zelfbinder.
In de oorlog '40-'45 werd een gasgenerator op turf op de trekker gebouwd
en gingen de werkzaamheden gewoon door.
Na de oorlog waren de rupsen versleten en moesten er nieuwe gekocht
worden. Deze nieuwe rupsen kostten toen f 5000.-, en dat was meer dan de
trekker in 1937 nieuw gekost had.
Na de oorlog kwam er al gauw een lichte wieltrekker bij, zodat de
rupstrekker alleen nog voor het zware werk gebruikt werd. De zeebodem
was in die jaren zoveel ingeklonken, dat de rupstrekker nog met moeite een
drieschaar ploeg kon trekken. Daar het onderhoud van de rupsen duurder
werd, werd steeds meer gebruik gemaakt van wieltrekkers, die in de loop
der jaren meer pk's kregen.
In 1956 werd de rupstrekker bijna niet meer gebruikt, ook doordat de
rupstrekker op benzine gestart moest worden, en als de motor warm was er
overgeschakeld werd op trekkerpetroleum. De wieltrekkers konden meteen
gestart worden op dieselbrandstof.
In 1980 stond de rupstrekker alleen nog maar te wachten op een oud-ijzer
handelaar die er nog wat voor wilde geven, toen mijn zwager Piet van Saaze
uit de Schermer, een verwoed verzamelaar van oude werktuigen, hem van
mij overnam voor zijn verzameling. Bij het 350 jarige bestaan van de
Schermer in 1985 heeft hij er toen nog op een demonstratie van oude
werktuigen mee geploegd. Zodoende is deze oude trekker voor de sloop
gespaard gebleven.
Jan Beukema, Schoorl.
42