Onderstaand (ingekort) artikel uit de "PIONIER" van de hand van Theo
Wagemaker te Wieringerwerf is afkomstig uit de familiekroniek van de
fam. Droog uit de Beemster.
LOTGEVALLEN VAN EEN CATERPILLAR
De trekker bestaat nog steeds en is nog altijd eigendom van de familie
Droog in de Beemster.
De rupstrekker op de foto is niet alleen een zeer bijzonder exemplaar maar ook één
met een rijke historie. De trekker begon zijn werkzame leven in 1931 bij de
Cultuurmaatschappij Wieringermeer. Daar werd hij gebruikt voor het in cultuur
brengen van de in 1930 drooggevallen polder. De Caterpillar Fifteen was toen
uitgerust met een viercilinder zijklep petroleummotor. Het vermogen aan de
trekhaak was 15 pk, vandaar de naam 'Fifteen'.
In 1938, toen het merendeel van de Wieringermeer in cultuur gebracht was en de
meeste boerderijen in pacht uitgegeven, werd deze trekker verkocht (waarschijnlijk
op een boeldag in Middenmeer). Hij werd gekocht door de gebroeders H. en W.
Droog in de Beemster, waar hij nog een aantal jaren dienst deed met de originele
motor.
In de Tweede Wereldoorlog kreeg H. Droog, die in het verzet zat, contact met de schoonzoons
van Jan Goedkoop, de directeur van Kromhout Motorenfabriek te Amsterdam. Met de
hongerwinter in aantocht sloten voornoemde verzetstrijders een deal. Droog zou leveren: 1,5 ha
kool en evenveel aardappelen van de oogst 1944 voor het personeel van de Kromhoutfabriek, en
als tegenprestatie leverde Kromhout een 3-cilinder dieselmotor, type LS, die zou worden
ingebouwd in de Caterpillar Fifteen als de oorlog ten einde zou zijn. Op 6 mei 1945 werd een
nieuwe motor in kist afgeleverd, en de inbouw vond plaats bij de Kromhoutfabriek te
Amsterdam. Toen dat was gebeurd werd de trekker onmiddellijk weer in de Wieringermeer in
gezet na de tweede drooglegging in 1946. De 3-cilinder Kromhout LS was veel sterker dan de
originele Caterpillar: 45 pk bij 1500 omw./min.
In 1960 werd, omdat er levenslange garantie was toegezegd, de complete motor van de Fifteen
gereviseerd. Later bleek bij gebruik van de 'Fifteen' steeds weer dat de kracht van de
Kromhoutmotor teveel was voor de transmissie van de Fifteen. Tijdens het ploegen werd vier
keer het kroonwiel vernietigd. Na het laatste nieuwe kroonwiel uit het magazijn van Caterpillar
USA deed de Caterpillar alleen nog dienst als dorstrekker.Omdat er na 1960 nog nauwelijks
dormachines dienst deden, heeft de trekker na die tijd amper nog werk gedaan.
34