BOEKBESPREKING
In deze rubriek wordt een korte samenvatting gegeven van de inhoud van een boek
dat in het archief van ons Genootschap voorkomt. Deze keer.
"Het Joodse werkdorp in de Wieringermeer"
door Drs. H.B.J. Stegeman en Drs. J.P. Vorsteveld.
In 1983 uitgegeven door de Stichting voor het bevolkingsonderzoek in de drooggelegde
Zuiderzeepolders.
Tussen 1934 en 1941 heeft in de Wieringermeer een Joods werkdorp bestaan, waar een groot
aantal door de nazi's vervolgde jonge Duitse Joden een toevlucht vonden.
De eerste vluchtelingen betrokken in maart 1934 het werkdorp, in 1939 kwamen de laat-
sten uit Duitsland en Oostenrijk, meestal rechtstreeks uit een concentratiekamp. Deze jonge
mensen vonden in de Wieringermeer een veilig tehuis en nieuwe toekomstmogelijkheden.
Voor de jongens was er een tweejarige herscholing tot boer of ambachtsman, terwijl de
meisjes een kortere opleiding in de (landbouw)huishouding konden volgen. Met deze oplei
ding hadden de werkdorpers goede emigratiekansen, met name voor Palestina.
De Nederlanders werden aangespoord tot het geven van financiële hulp om van 'moedeloze
verschoppelingen trotse werkers in een nieuw land te maken' opdat hen later, in gelukkiger
tijden, het Joodse werkdorp als een lichtpunt in donkere dagen zou bijblijven.
In juli 1941 werd het werkdorp door de Duitse bezetter opgeheven. Tot dan hadden circa 750
vluchtelingen in de Wieringermeer een opleiding gevolgd. Van de 300 leerlingen die in mei
1940 aanwezig waren verloor tijdens de oorlog meer dan de helft het leven in een
concentratiekamp
Na de oorlog bleven de overlevenden van juist deze groep, hoewel verspreid over de hele
wereld, onderling een intensief contact onderhouden.