jaar hebben uitgewezen, dat wij deze eindkokers (37 buizen van 8 cm doorsnee) ook machinaal
kunnen inbrengen, zodat ook het kopakkers leggen uit de hand wel tot het verleden zal
behoren.
Onze berekening is, dat er niet één greppelfrees 600 ha. per jaar kan worden
ontwaterd en Voor bijv. een ontginning van 6000 ha per jaar heeft men dus 10 van dergelijke
machines nodig. Met deze machines, bemand met 2 man (een rijdt en de ander verzet de
jalons), kan met een handjevol mensen hetzelfde worden gepresteerd als voor 25 jaar terug met
een heel leger greppelaars
Wat de drainage aangaat gaan we dezelfde kant op. In de Wieringermeer werd het
meeste draineerwerk uitgevoerd met de hand, maar velen zullen zich herinneren de
drainploegen van Rudolf Sack (intrekken van een stalen koker), van Bruins uit Zaandam en
Van prof. Visser (intrekken van houten kokers).
Op mijn reis door de Verenigde Staten van Noord Amerika maakte ik kennis met de
daar reeds jaren gebruikte drainsleuvengravers en sedert anderhalfjaar werkt een dergelijke
machine reeds in, de Noordoostpolder. Deze verricht het werk zo goed, dat het door het beste
handwerk niet te verbeteren is; het resultaat is, dat men slechts de helft van het aantal mensen
nodig heeft en dat een 10 of 12-tal van deze werktuigen voldoende is voor het gehele
drainagewerk van het 54000 ha grote Oostelijk Flevoland.
Sommige dingen waren echter zo goed, dat ze thans nog steeds ongewijzigd worden
gebruikt en ik heb daarbij op het oog de oude Ransomes 4-scharige ploegen, de oude
Caterpillars, die na 15000 werkuren nog steeds hun mannetje staan. Maar zelfbinders en
gewone maaidorsers kan elke oogst in een minimum van tijd geborgen worden.
Deze evolutie der werkmethoden en de steeds grotere oppervlakten zijn voor de
leidinggevende personen wel aantrekkelijk, maar de prettige herinneringen gaan toch nog',
steeds uit naar de Wieringermeer. Daar kenden we elkaar zo veel beter dan thans het geval is in
de veel grotere mensengemeenschap van de Noordoostpolder. Wij waren daar als het ware
één familie die gezamenlijk haar hoogtijdagen had in bij v. een uitvoering van de
Wieringermeer-fanfare waar de helft van de muziek werd voortgebracht door de gebroeders de
Jong uit de Torenstraat. Wij hebben er op een Nutsavond de geboorte, meegemaakt van onze
eigen Beatrix, toen onze ijverige Nuts-secretaris zijn tijd moest verdelen tussen de zorgen thuis
en die in hotel Smit. Ik ken er nog, die op de daarop volgende dag zoveel van de Oranjebitter
genoten, dat in de volgende dagen buisjes aspirine de hoofdpijn niet konden stillen.
Wij hebben er veel genoegen met elkaar beleefd en bij dat alles moest er toch ook hard
gewerkt worden. Het is zelfs voorgekomen, dat een bedrijfsleider soms zo in zijn werk opging,
dat hij 's avonds nog dezelfde hoeveelheid eten en drinken mee terugbracht naar de Brugstraat,
als waarmee hij 's morgens was weggegaan; zo had de administratie van loonboeken en
kavelstaten hem die dag te pakken gehad.
En gij, Limburgers, weet gij nog hoe ik U, de eerste dag in het Noorden van de polder
rondleidde en dat het U angstig te moede werd bij het besef, dat U beneden de zeespiegel, op
de bodem der zee: wandelde? Ik herinner mij nog de, zucht van verlichting van een Uwer, toen
we weer boven op de dijk stonden en U enig vertrouwen begon te scheppen in de bouw var
429
