Afb. 34. Landbouwschuren zins uitvoerig omschrijft, welk onderhoud ten laste der bewoners komt. Het luidt: „Alle geringe en dagelijksche reparatiën aan het gehuurde, daaronder begrepen het onderhoud van sloten met sleutels, deurkrukken, raamboompjes, wmdhaken, tapkranen, electrische schakelaar, ruiten, rioleenng met beerput, zoomede het bevriezen van de waterleiding achter den hoofdafsluiter, be nevens het herstellen van al die gebreken en be schadigingen, welke, naar het oordeel van den ver huurder, het gevolg zijn van ruw of onoordeel kundig gebruik van het betreffende onderdeel van het gehuurde, komen voor rekening van den huurder." Te verwachten is dat de bewoning boven het middelmatige zal zijn. De selectie der gezinnen heeft met nauwgezetheid plaats gehad en het was niet alleen de bekwaamheid van den man, die door slaggevend voor de benoeming is geweest, ook de vrouw was hier in het spel en deed haar man soms juist „met een banddikte" winnen. Afb. 36. Landbouwschuur. Ontwerp Bouwkundige Afdeeling i Afb. 35. Landbouwschuur. Ontwerp Bouwkundige Afdeeling Ten slotte nog het volgende. De arbeiders, die de woningen nu bewonen, komen voor het overgroote deel uit woningen, welke herinneren aan middeleeuwsche toestanden woningen zonder waterleiding, met bedsteden in de donkere kamers, laag van verdieping, metsteenen vloeren, onbeschoten kap, vochtig meestal, zonder electrisch licht, kortom woningen, die in alle onder deden met de eischen op grond van onze Wo ningwet en met alle moderne opvattingen van hy giëne spotten. Hoe ze zich hier op dien nog zilten Zuiderzee bodem, in die nog zoo kale dorpen, waar alles zoo nieuw nog is en dan in die „stadsche wo ningen" thuis gevoelen Enkelen hebben soms nog heimwee naar familie of kennissen, maar voor de rest? Het zal wel gaan. BEBOUWING BUITEN DE DORPEN BEDRIJFSGEBOUWEN Over den geheelen polder verspreid werden tot op heden 53 bedrijfsschuren gebouwd. Aanvanke lijk werden deze schuren gebouwd als één groote ruimte, die voor alle denkbare doeleinden, eemge zelfs als verblijfplaats van arbeiders, gebruikt werden. Bij de bepaling van hun plattegrond werd er echter rekening mee gehouden dat later op een voudige wijze stallen e.d. zouden kunnen worden ingebouwd. In een volgende periode werden de stalruimten mede ingebouwd en werden de paardenstallen reeds als zoodanig gebruikt. In de laatste typen is mede getracht rekening te houden met verschillende situaties van tasruimte en een deel mogelijk te maken. Iedere streek toch heeft zijn inheemsch type, de boer is hiermede vertrouwd geraakt en zal dit gaarne ook in den polder terugvinden. Dit nu is een onmogelijkheid; vandaar dat een type is ge bouwd, dat alle landaarden in beginsel kan be- - 101 -

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Kroniek Historisch Genootschap Wieringermeer | 1995 | | pagina 17