5LOOTDOÈP
VI til I NO IDMttB PÖTdTI"
IVEHKUOWQ
GEDOUVD «ff
TDCEOfllTlif BtBOUVdlKi
VIEPIMdCPWEratXOtCTlE
Wieringermeer-Slootdorp
bouwen daaraan alleen door straffe maatregelen
en financieele offers kan worden verhinderd;
te meer omdat omvoeren vaak een omweg beteekent,
en dat verder een ligging ter zijde iets saais en
gedwongens krijgt; saai ook voor de auto-bestuur
ders, die wel graag doorjakkeren, maar toch een
enkele maal ook wel eens een mooie dorpskom
willen doorrijden (tegenstelling is het merg van
alle genot); en dat eindelijk voor het verkeer van
autobussen en landbouwwagens het naaste dorp
ook veelal het doel van de reis is wanneer we
dit alles in de weegschaal werpen, dan kan misschien
met eenige grootmoedigheid door de vingers
worden gezien dat door mij niet overal strikt
aan dit programma-punt is vastgehouden.
En nu volgt nog een bekentenis; voor enkele
ondergeschikte dorpen is het lint-bebouwings
systeem gekozen, niet om geweld te doen aan de
inzichten van beleidvolle menschen, maar juist
om geweld te vermijden tegenover een natuurlijke
groeineiging van toekomstige nederzettingen. Er
zijn in ons land tallooze voortreffelijke lint-dorpen,
juist omdat het een beeld is van de natuur van
hun ontstaan. De lintbebouwing, waartegen het
gezond oordeel van onzen tijd zich verzet, is er
een van geheel anderen aard; het is gericht tegen
dat fatale leeglekken van onze steden, ten nadeele
van alles en van ieder behalve dan een enkelen
grondspeculant.
Aan de toegangen tot de groote steden, in dicht
bevolkte streken, is lintbebouwing een plaag;
maar aan de uiteinden van de beschaving behoort
ze thuis.
Het programma voor de dorpen was eenvoudig
en zelfs eenigszins onbestemd; het was bij het
opmaken al te verwachten dat zich bij uitvoering
gezichtspunten zouden openen, die vooraf niet
konden worden voorzien; juist omdat er nog niets
bestond, en omdat het vrij lang duren kan voordat
van sommige dorpjes de eerste steen zal worden
gelegd; meer nog, het is twijfelachtig of alle
eenmaal tot stand zullen komen. De wijze, waarop
de Wieringermeer-directie te werk gaat, is deze,
dat ze liever enkele eenigszins volwaardige neder
zettingen sticht, dan aan alle dorpen van den
aanvang af te beginnen. Totnutoe zijn dan ook
alleen de dorpen Slootdorp (L of Sluis I) en
Middenmeer (M of Sluis III) onder handen.
Deze hebben nu ook in uitvoering al verschil
lende veranderingen ondergaan; de ontwerpen
hebben dus iets van een plan voor een veldtocht,
dat te voren wel uitgewerkt behoort gereed te
liggen, maar dat in uitvoering naar omstandig
heden gewijzigd kan worden.
Een sprekend voorbeeld hiervan is het polder
centrum (thans Wieringerwerf).
Het oorspronkelijke plan, hier in vogelvlucht
afgebeeld, is verlaten, en vervangen door een ander
plan, waarbij voorloopig (vrijwel) alleen westzijds
van den hoofdverkeersweg zal gebouwd worden;
eerst wanneer al deze grond is bebouwd en de
trek erheen zich blijft voortzetten, zal aan de over
zijde (op den veen-rijkeren bodem) met bouwen
worden begonnen.
Bij het opmaken van het nieuwe plan zie
afbeelding is rekening gehouden met een in
pag. 52
