Genootschap beluistert Danner
Ui AJISUax
^trxrrAsi-
-7*
de lezing van mevrouw Danner zal de
komende kroniek geplaatst worden.
J i
Dinsdag 19 april 1994
Op de laatste ledenvergadering
van dit seizoen was mw. H. Danner
van de provinciale monumenten
zorg te gast bij het Genootschap
voor de Geschiedenis van de Wierin-
germeer. Danner sprak over 'Dijken
in West-Friesland'. „Ik zou mijn
hele leven achter de dijken kunnen
zitten", aldus Danner. Ze strijdt er
voor om de Omringdijk met wielen
en kleiputten op de monumenten
lijst te krijgen.
„De indijking van de Wieringer-
rneer was een herdijking. Ooit heeft
het eiland Wieringen al vast geze
ten, maar door stormen en overstro
mingen werden stukken dijk wegge
slagen. Met dia's van oude kaarten
en luchtfoto's van Engelse vliegers
door de RAF genomen, waren in het
water tracés van oude dijken te zien.
Uit boringen en opgravingen weet
men dat er al voor 1335 een dijk was
tussen Medemblik en Kolhorn. De
topografischedienst in Emmen be
waart hiervan rapporten en foto's.
Altijd was er de strijd tegen het
water. De Omringdijk die West-
Friesland begrenst is totaal 140 ki
lometer vanaf die dijk heeft men een
prachtig uitzicht over het land tus
sen Hoorn en Enkhuizen. De vele
bochten en slingers die de dijk
maakt, zijn ontstaan door dijkdoor
braken. Langzamerhand is de Om
ringdijk steeds hoger gemaakt.
Dijkdoorbraken werden met wielen,
dus rondingen heel erg bochtig. De
Schager- en Niedorper Koggedijk-
heeft vele kronkels en is nu als mo
nument aangevraagd.
In 1733 gebeurde er iets ver
schrikkelijks. De paalworm kwam
met de VOC-schepen mee. Die
knaagden de palen omver. Toen
werd een steenkant aangelegd en die
is er nog steeds. Bij de Vier Noorder
Koggen is men begonnen. Kleiput
ten zijn kleine watertjes waar men
de klei uitgehaald heeft om de dijk
te maken. Het ligt in de bedoeling
dat wielen en kleiputten ook op de
monumentenlijst komen, veel re
creanten genieten er van.
Vroeger werd er veel wier ge
bruikt rond heel de Zuiderzee, dat
was ondoordringbaar. Daar is Wie-
ringen naar genoemd. Op het mo
ment dat de zee niet meer in kon bre
ken gebruikte men zand. Een land
schap met dijken van grote waarde
ziet men tussen Sint Maarten en
Eenigenburg en ook tussen Lam-
bertschaag en Aartswoud. De dijken
hebben geen zeewerende functie
meer maar ze hebben nog wel hun
oospronkelijke hoogte. Met afgra
ving en huizenbouw treden krasse
veranderingen op.
Dat is te zien in Zwaagdijk en On-
derdijk van zo'n 30 tot 50 jaar gele
den. Kolhorn is een goed bewaard
dijkdorp. De inwoners waren vroe
ger in hoofdzaak bij de zeevaart be
trokken". „In de Wieringermeer ligt
een keileembult in het land van De,
Bont, dat vertegenwoordigt een his
torische waarde dat behouden zou
moeten blijven", werd uit de zaal
opgemerkt.
Overigens meldde voorzitter J. de
Graaf dat er nog enkele videoban
den te bestellen zijn van de film over
Middenmeer, die in de zomer van
1966 is opgenomen.
KOCQRAS
AB*L(iZ AflDPOLOE.Ro
SITUATIE SCHAAL
yFtf ZUIDER
V VALKOOCl
HAWflQHU
VLRKLARIHCj:
KUST VAM MOORÜ-HOLLAND 1350
VERDWENEN DUKE.f1 (in 5E WIERINQERNEER PLAATSELUK
TE.RUQQE.VOriDE.ri
LATER QE.LE.QDt DUKEN
OUKEN QELEQQ TUSSCHtn I9£S tri tSJO
VONDSTEN:
AARDEWERK, QEBRUIKS VOORWERPEN; o WATERPUTTEN; WONINQEN (FUNDAMENT-
Sleuven);^* kerk JU* wATERMOLtnS; X wrak .v^w paalwerk vt aar-tswovo
pag. 39